Het project Kwaliteit en Innovatie (afgekort ‘KEI’) was – grotendeels – een fiasco. Met dit project wilde de Rechtspraak digitaal procederen stapsgewijs invoeren. Het probleem school met name in het feit, dat ook de procesrechtelijke aspecten van civiele procedures onderdeel waren van het project, en niet alleen het digitaal uitwisselen van stukken. De beheersing van de processuele kant liep bij de rechterlijke macht spaak. Bij het intrekken van KEI is echter wel meteen aangegeven: digitalisering van procedures blijft op de agenda staan. Na zorgvuldige voorbereiding is de Rechtspraak klaar voor een eerste voorzichtige nieuwe stap naar digitalisering van civielrechtelijke en bestuursrechtelijke procedures.

KEI was niet volledig een mislukking. Laten we dat voorop stellen. De voortrein van de digitale procedure bij de Hoge Raad – die per 1 maart 2017 is ingevoerd – was wel succesvol. Dat deel van KEI is intact gebleven. En per 15 april 2020 is digitaal procederen voor professionele partijen bij de Hoge Raad ook verplicht geworden in belastingzaken (zie link).

Ook KEI Toezicht is wel uitgerold. Dit is in feite een chat- en uploadfunctie voor curatoren en bewindvoerders, waarmee de indiening van openbare verslagen en communicatie langs digitale weg verlopen. Het element procesrecht ontbreekt daaraan, en dat is vermoedelijk ook waarom dit wel werkt.

Reset digitalisering KEI

Uit deze lessen is lering getrokken, en de insteek van digitalisering is nu dan ook primair het mogelijk maken van communicatie met de rechterlijke macht langs digitale weg. Aan de nieuwe plannen ligt het Rapport Basisplan digitalisering civiel recht en bestuursrecht ten grondslag, met de sprekende subtitel “Reset digitalisering KEI”. Digitalisering van de Rechtspraak is nooit van de agenda afgevoerd. En terecht.

Want laten we wel wezen: het communiceren per telefax en het opsturen van dikke pakken procesdossiers in vijfvoud, zoals in hoger beroep nu nog steeds gebeurt, is ECHT niet meer van deze tijd. De grote uitdaging voor overheidsinstanties is echter zorgen voor veilige systemen. Hoewel sommige griffies wel vrijer werden met mailen, en er zelfs vanwege corona een beveiligde e-maildienst voor de rechterlijke macht in het leven geroepen is – Zivver – blijft er een schreeuwende behoefte aan veilige digitale uitwisseling van stukken met de Rechtspraak.

Voorzichtige en stapsgewijze aanpak digitalisering Rechtspraak

Uitgangspunt bij KEI 2.0 is een stapsgewijze, zorgvuldige en beheerste invoering. Met de focus op digitaal uitwisselen van stukken. In dat kader gaat nu een eerste pilot van start: digitaal indienen van beslagrekesten bij rechtbank Amsterdam.

Deze pilot is onderdeel van het project Digitale Toegang (project DT). Het beoogde tijdpad van het project DT is in totaal 4 jaar.

Een belangrijke stap in de hernieuwde aanpak van digitalisering van de rechtspraak. Het is te hopen dat deze nieuwe aanpak succesvol is.

[MdV, 3 juni 2021]

Pilot digitaal procederen rechtbank Rotterdam

De Rechtspraak heeft – enigszins bekomen van de schrik van KEI – de stoute schoenen aangetrokken en start een nieuwe pilot bij rechtbank Rotterdam met digitaal procederen in kort gedingen, familiezaken en handelszaken. Deze pilot bij de rechtbank Rotterdam is onderdeel van het project Digitale Toegang van de Rechtspraak.

Zie het nieuwsbericht op de website van de Rechtspraak.

[MdV, 24-09-2024]