Inleiding internationaal privaatrecht inzake het goederenrechtelijk regime met betrekking tot zaken

Afd. 2, Titel  10, Boek 10 Burgerlijk Wetboek geeft regels van internationaal privaatrecht voor het goederenrechtelijk regime met betrekking tot zaken. De afdeling omvat 7 bepalingen (art. 10:127 B.W. tot en met art. 10:133 B.W.).

Hoofdregel toepasselijk recht zaken

Het goederenrechtelijke regime met betrekking tot een zaak wordt in beginsel beheerst door het recht van de staat op welks grondgebied de zaak zich bevindt (art. 10:127 lid 1 B.W.).

Toepasselijk recht teboekstaande schepen

Het goederenrechtelijke regime beheerst teboekstaande schepen in het land waar het schip teboekstaat (art. 10:127 lid 2 B.W.). Deze regel geldt behoudens art. 10:160 B.W..

Toepasselijk recht teboekstaande luchtvaartuigen

Het goederenrechtelijke regime van teboekstaande luchtvaartuigen en luchtvaartuigen die staan ingeschreven in een nationaliteitsregister worden beheerst door het recht van de staat waar het luchtvaartuig teboekstaat of ingeschreven staat (art. 10:127 lid 3 B.W.). Met het nationaliteitsregister wordt bedoeld een register dat voldoet aan artikel 17 van het Verdrag inzake de internationale burgerluchtvaart.

Aspecten rechten tot zaken die door het toepasselijk recht bepaald worden

Het recht uit lid 1, 2 en 3 bepaalt in het bijzonder (art. 10:127 lid 4 B.W.):

a. of een zaak roerend of onroerend is;

b. wat een bestanddeel van een zaak is;

c. of een zaak vatbaar is voor overdracht van eigendom daarvan of de vestiging van een recht op deze zaak;

d. welke vereisten aan een overdracht of vestiging worden gesteld;

e. welke rechten op een zaak kunnen rusten en welke de aard en de inhoud van deze rechten zijn;

f. op welke manier de rechten zijn ontstaan, wijzigen, overgaan en tenietgaan en wat de onderlinge verhouding is.

Voor de toepassing van het vorige lid is het tijdstip van toepassing bepalend voor de noodzakelijke rechtsfeiten en waarop deze geschieden (art. 10:127 lid 5 B.W.). Het gaat hierbij om de verkrijging, vestiging, overgang, wijziging of tenietgaan van de rechten op een zaak.

De leden in dit artikel zijn ook van toepassing op zakelijke rechten in geval van overdracht en vestiging van rechten (art. 10:127 lid 6 B.W.).

Toepasselijk recht eigendomsvoorbehoud: recht waar de zaak zich bevindt

De goederenrechtelijke gevolgen van eigendomsvoorbehoud worden beheerst door het recht van het land waar de zaak zich op dat moment bevindt (art. 10:128 lid 1 B.W.). Dit doet niet af aan het feit dat de verbintenissen volgens het toepasselijke recht hieruit kunnen voortvloeien.

In afwijking van lid 1 is het mogelijk dat partijen de goederenrechtelijke gevolgen van eigendomsvoorbehoud door het recht van de andere staat laten gelden (art. 10:128 lid 2 B.W.). Dit is mogelijk als dit recht niet zijn werking verliest totdat de prijs volledig is betaald. De overeengekomen aanwijzing heeft alleen gevolg als de zaak ook echt daadwerkelijk in de betreffende staat van bestemming wordt ingevoerd.

De voorgaande leden zijn van toepassing op de goederenrechtelijke gevolgen van leasing van zaken die bestemd zijn voor buitenlands gebruik (art. 10:128 lid 3 B.W.).

Toepasselijk recht retentierecht

Onverminderd art. 10:163 aanhef en sub a B.W. worden de inhoud van het retentierecht door het recht dat aan deze rechtsverhouding ten grondslag ligt (art. 10:129 B.W.). Het retentierecht kan slechts geldend zijn voor zover het recht van de staat op welk grondgebied de zaak zich bevindt dit ook toelaat.

Confit Mobile: gevestigde rechten volgen de zaak behoudens strijd met openbare orde

Rechten die zijn verkregen of gevestigd op een zaak volgens deze titel die blijven hierop rusten, ook als de zaak wordt overgebracht naar een andere staat (art. 10:130 B.W.). Deze rechten kunnen niet worden uitgeoefend op een manier die niet verenigbaar is met het recht op welk grondgebied de zaak zich op het moment van uitoefening bevindt.

IPR rechtsgevolgen verkrijging door een onbevoegde

De rechtsgevolgen van de verkrijging van een zaak van een beschikkingsonbevoegde worden beheerst door het recht waar de verkrijging op dat moment bevond (art. 10:131 B.W.).

Toepasselijk recht bij onvrijwillig verlies van een zaak

Wanneer een zaak onvrijwillig is verloren en hierna onbekend is in welke staat de zaak zich bevindt, dan wordt het beheerst door het recht van de staat waar de zaak zich vóór dit bezitsverlies bevond (art. 10:132 lid 1 B.W.). Deze bepaling heeft ook betrekking op de goederenrechtelijke rechtshandelingen die door de eigenaar of zijn opvolger zijn verricht.

Als het verlies uit lid 1 van een zaak is gedekt door een verzekering, dan zijn de regels van de verzekeringsovereenkomst van toepassing en op welke wijze het eigendom op de verzekeraar overgaat (art. 10:132 lid 2 B.W.).

Toepasselijk recht bij goederenvervoer: plaats van bestemming

Ten aanzien van een zaak die op grond van een overeenkomst internationaal wordt vervoerd wordt beheerst door het goederenrechtelijke regime van het recht van de staat van bestemming (art. 10:133 lid 1 B.W.).

Als het vervoer zoals in lid 1 wordt bedoeld plaatsvindt ter uitvoering van een koopovereenkomst of een andere overeenkomst die verplicht tot het overdragen van de vervoerde zaak (art. 10:133 lid 2 B.W.).

Auteur & Last edit

[MdV, 21-04-2022; laatste bewerking OP 21-08-2023]