Verhuisovereenkomst (Afd. 4, Titel 13, Hoofdstuk IV, Boek 8 B.W.)
Inleiding verhuisovereenkomst
Afd. 4, Titel 13, Hoofdstuk IV, Boek 8 B.W. regelt de verhuisovereenkomst met betrekking tot verhuizingen over de weg. Deze afdeling omvat 32 bepalingen (art. 8:1170 B.W. tot en met art. 8:1201 B.W.).
Definitie verhuisovereenkomst
De verhuisovereenkomst is de overeenkomst van goederenvervoer, waarbij de vervoerder (de verhuizer) zich tegenover de afzender (de opdrachtgever) verbindt verhuisgoederen te vervoeren, hetzij uitsluitend in een gebouw of woning, hetzij ten dele in een gebouw of woning en ten dele over de weg, hetzij uitsluitend over de weg (art. 8:1170 lid 1 B.W.).
Vervoer over spoorwegen wordt niet als vervoer over de weg beschouwd.
Definitie verhuisgoederen
Verhuisgoederen in de zin van deze titel zijn zaken die zich in een overdekte ruimte bevinden en die tot de stoffering, meubilering of inrichting van die ruimte bestemd zijn en als zodanig reeds zijn gebruikt met uitzondering van die zaken die volgens verkeersopvatting niet tot de gebruikelijke inhoud van die ruimte behoren (art. 8:1170 lid 2 B.W.).
Toepassing regels inzake overeenkomst van goederenvervoer over de weg
Als partijen afspreken dat het volledige vervoer over de weg zal vallen onder de regels die zouden gelden voor andere goederen dan verhuisgoederen wordt deze overeenkomst niet als een verhuisovereenkomst beschouwd (art. 8:1170 lid 3 B.W.). Hiermee biedt de wet dus een opt-out van de specifieke regeling van de verhuisovereenkomst.
Aansprakelijkheid van de verhuizer als de verhuiswagen aan boord van een ander vervoermiddel is (stapelvervoer)
Voor de aansprakelijkheidsregeling van art. 8:1175 B.W. omvat de verhuisovereenkomst ook het tijdvak dat het voertuig aan boord waarvan de verhuisgoederen zich bevinden, zich aan boord van een ander vervoermiddel en niet op de weg bevindt, doch dit slechts ten aanzien van verhuisgoederen, die daarbij niet uit dat voertuig werden uitgeladen (art. 8:1171 B.W.).
Verhuizer moet meubels enz. demonteren en weer in elkaar zetten
De verhuizer is verplicht verhuisgoederen, die – gelet op hun aard of de wijze van vervoer – ingepakt behoren te worden of uit elkaar genomen behoren te worden, in te pakken dan wel uit elkaar te nemen en ter bestemming uit te pakken, dan wel in elkaar te zetten (art. 8:1172 B.W.).
Kernverplichting verhuizer: aflevering verhuisgoederen in dezelfde staat
De verhuizer is verplicht de verhuisgoederen ter bestemming af te leveren en wel in de staat, waarin zij hem ten vervoer ter beschikking zijn gesteld. Met inachtneming van art. 8:1172 B.W. (dus als ze gemonteerd zijn aangeleverd moet hij ze ook weer gemonteerd afleveren) (art. 8:1173 lid 1 B.W.). Deze verplichting is een resultaatsverbintenis van de verhuizer.
De verhuizer kan daarnaast ook aansprakelijk zijn voor schade aan de woningen, waar de goederen uit resp. naar zijn verhuisd. Zoals schade aan deuren en deurkozijnen, trappen en trapportalen. Stelplicht en bewijslast van schade of verlies rusten op de opdrachtgever. Het maken van foto’s (en evt. een inventarislijst) kan nuttig zijn. Ook zal de opdrachtgever de hoogte van de schade moeten onderbouwen. De verhuizer zal eventuele afwijkende afspraken, die hem ontslaan van aansprakelijkheid, moeten bewijzen (en stellen).
Jurisprudentie kernverplichtingen verhuizer
In Ktr. Limburg 20 april 2022 wordt de vordering van de opdrachtgeefster wegens schade aan de vloer van de vliering afgewezen. De verhuizer had op aanwijzing van de opdrachtgeefster dozen op die vliering geplaatst, terwijl de vloer daarvan daar kennelijk niet geschikt voor was. De Kantonrechter wijst de vordering af wegens eigen schuld (art. 6:101 B.W.).
Ktr. Rotterdam 2 februari 2022 geeft een mooie bespreking van het wettelijk kader van de hoofdverplichtingen van de verhuizer, de stelplicht en bewijslast die op de opdrachtgever rusten en de mogelijke verweren van de verhuizer (die in casu geen doel treffen). De primaire verantwoordelijkheid voor een deugdelijke verhuizing – en verpakking en gebruikmaking van een verhuislift waar nodig – rust op de verhuizer. De opdrachtgever moet aantonen dat zaken niet zijn afgeleverd zoals ze in ontvangst zijn genomen. De verhuizer moet afwijkende afspraken aantonen.
Hof Den Bosch 25 augustus 2020 (vermiste jassen) draait om een rek met (waardevolle) jassen, waarvan de opdrachtgever pas een tijdje na de verhuizing claimt dat deze door de verhuizer achterover gedrukt zijn. Het Hof overweegt, dat de bewijslast hiervan op de opdrachtgever rust. Van de verhuizer kan niet worden verwacht steeds een inventarislijst op te maken van de verhuisgoederen, en voor omkering van de bewijslast is ook geen aanleiding. De verhuizer moet wel een promotievideo van de verhuizing in het geding brengen. Hoe het verder is afgelopen is niet duidelijk.
Voor een voorbeeld van een schade ontstaan bij een verhuizing zie Ktr. Amsterdam 19 juli 2019, waarbij een (nog ingepakt) keramieken aanrechtblad horizontaal werd vervoerd, waardoor het brak. Verhuizer aansprakelijk, geen exoneratie afgesproken ex art. 8:1179 lid 2 B.W. (r.o. 6).
In Ktr. Rotterdam 16 maart 2018 claimde de opdrachtgever vergoeding voor schade aan de verhuisde goederen. Zij documenteerde deze goed met foto’s. Zij stelde dat de verhuizer de goederen had moeten inpakken. Volgens de Kantonrechter is het aan de verhuizer om te beoordelen of verpakking voor veilig vervoer nodig was. De stelling dat opdrachtgeefster zou inpakken is onvoldoende. De Kantonrechter overweegt, dat het ongeschonden op het nieuwe adres plaatsen van de verhuisgoederen is te beschouwen als een resultaatsverbintenis.
Uit Ktr. Zwolle 24 juli 2003 blijkt, dat als je als opdrachtgever de verhuizer aansprakelijk wilt stellen, je het gestelde wel deugdelijk moet bewijzen. Wanneer je dit doet als verweer tegen de vordering tot betaling van de verhuissom, dan moet je bovendien of (partieel) ontbinden of een beroep op opschorting of verrekening doen. En als niet alles is verhuisd moet je eerst in gebreke stellen en nakoming eisen. Kortom dit was meer een gevalletje basaal verbintenissenrecht en procesrecht.
Wat houdt afleveren van de verhuisgoederen in?
Afleveren houdt in het plaatsen van de verhuisgoederen ter bestemming op de daartoe mogelijkerwijs aangeduide plek en ook weer – als ze zijn verpakt en gedemonteerd – uitgepakt en in elkaar gezet (art. 8:1173 lid 2 B.W.).
Kernverplichting verhuizer: volbrengen van de verhuizing zonder vertraging
Conform de algemene regels van het vervoersrecht moet de verhuizer ook de verhuizing zonder vertraging of onderbreking voltooien (art. 8:1174 B.W.).
Verhuizer niet aansprakelijk voor overmacht
Bij niet nakomen van de verplichtingen op grond van art. 8:1173 B.W. (aflevering in dezelfde staat op de aangewezen plek) en art. 8:1174 B.W. (zonder vertraging) is de verhuizer desalniettemin voor de daardoor ontstane schade niet aansprakelijk, voor zover dit niet nakomen is veroorzaakt door een omstandigheid die een zorgvuldig verhuizer niet heeft kunnen vermijden en voor zover een zorgvuldige verhuizer de gevolgen daarvan niet heeft kunnen verhinderen (art. 8:1175 lid 1 B.W.). Deze aansprakelijkheidsbeperking van de verhuizer geldt ook voor aansprakelijkheid van de verhuizer op andere gronden dan art. 8:1173 B.W. en art. 8:1174 B.W. (art. 8:1175 lid 3 B.W.).
Verhuizer kan zich niet beroepen op de volgende omstandigheden (art. 8:1175 lid 2 B.W.):
a. de gebrekkigheid van de verhuiswagen;
b. de gebrekkigheid van het materiaal, waarvan hij zich bedient, tenzij dit door de opdrachtgever te zijner beschikking is gesteld;
c. de gebrekkigheid van steunpunten benut voor de bevestiging van hijswerktuigen;
d. enig ongeval met betrekking tot de verhuisgoederen door toedoen van derden, wier handelingen niet voor rekening van de opdrachtgever komen.
Onder materiaal (sub b) wordt niet verstaan een ander voertuig waar de verhuiswagen op of in wordt vervoerd.
Geen aansprakelijkheid verhuizer voor bijzondere risico’s
Naast de exoneratie van de verhuizer op grond van art. 8:1175 B.W. is de verhuizer krachtens art. 8:1176 B.W. voor zijn kernverplichtingen van ongeschonden en tijdig afleveren (art. 8:1173 B.W. en art. 8:1174 B.W.) ook niet aansprakelijk in de volgende gevallen:
a. voor het inpakken of uit elkaar nemen, dan wel het uitpakken of in elkaar zetten van verhuisgoederen door de opdrachtgever of met behulp van enige persoon of enig middel door de opdrachtgever daartoe eigener beweging ter beschikking gesteld;
b. voor de keuze door de opdrachtgever – hoewel de verhuizer hem een andere mogelijkheid aan de hand deed – van een wijze van verpakking of uitvoering van de verhuisovereenkomst, die verschilt van wat voor de overeengekomen verhuizing gebruikelijk is;
c. voor de aanwezigheid onder de verhuisgoederen van zaken waarvoor de verhuizer, indien hij op de hoogte was geweest van hun aanwezigheid en hun aard, bijzondere maatregelen zou hebben getroffen;
d. voor de aard of de staat van de verhuisgoederen zelf, die door met deze aard of staat zelf samenhangende oorzaken zijn blootgesteld aan geheel of gedeeltelijk verlies of aan beschadiging.
Geen aansprakelijkheid verhuizer als hij bewijst dat oorzaak bij opdrachtgever lag
Als de verhuizer bewijst, dat een schade voortvloeide uit een omstandigheid als bedoeld in art. 8:1176 B.W., dan is hij niet aansprakelijk voor de niet-nakoming van zijn kernverplichtingen (art. 8:1177 B.W.).
Rechtsvermoeden geen aansprakelijkheid verhuizer bij levende dieren en waardevolle zaken
Wanneer de verhuizer zijn kernverplichtingen niet nakwam, en er sprake is van vervoer van levende dieren of waardevolle zaken, dan wordt vermoed dat de aansprakelijkheid niet bij hem ligt (art. 8:1178 lid 1 B.W.). Onder waardevolle zaken wordt verstaan geld, geldswaardige papieren, juwelen, uit edelmetaal vervaardigde of andere kostbare kleinodiën.
Wanneer de opdrachtgever de verhuizer de waardevolle zaken afzonderlijk en onder opgave van hoeveelheid en waarde vóór het begin der verhuizing overhandigde kan de verhuizer zich niet op dit wettelijk vermoeden beroepen (art. 8:1178 lid 2 B.W.).
Andere dan de wettelijke exoneratie verhuizer voor kernverplichting is nietig
Nietig is ieder beding, waarbij de ingevolge art. 8:1173 B.W. (aflevering in dezelfde staat op de aangewezen plek) op de verhuizer drukkende aansprakelijkheid of bewijslast op andere wijze wordt verminderd dan in deze afdeling is voorzien (art. 8:1179 lid 1 B.W.).
Uitzondering nietigheid exoneratie: bijzondere verhuisgoederen
Wanneer het verhuisgoederen betreft, die door hun karakter of gesteldheid een bijzondere overeenkomst rechtvaardigen, staat het partijen in afwijking van het eerste lid vrij de op de verhuizer drukkende aansprakelijkheid of bewijslast te verminderen, doch slechts wanneer dit beding uitdrukkelijk en anders dan door een verwijzing naar in een ander geschrift voorkomende bedingen is aangegaan bij een in het bijzonder ten aanzien van de voorgenomen verhuizing aangegane en in een afzonderlijk geschrift neergelegde overeenkomst (art. 8:1179 lid 2 B.W.).
Schadevergoeding bij aansprakelijkheid verhuizer: keuze tussen herstel of vergoeding van de waardevermindering
Voor zover de verhuizer aansprakelijk is wegens niet nakomen van de op hem uit hoofde van zijn kernverplichtingen heeft de opdrachtgever geen ander recht dan te zijner keuze te vorderen:
a. betaling van een redelijk bedrag voor herstel van beschadigd verhuisgoed, dan wel
b. betaling van een bedrag, dat wordt berekend met inachtneming van de waarde welke verhuisgoederen als die, waarop de verhuisovereenkomst betrekking heeft, zouden hebben gehad, zoals, ten tijde waarop en ter plaatse waar, zij zijn afgeleverd of zij hadden moeten zijn afgeleverd (art. 8:1180 B.W.).
Kosten onderweg; waardevermindering tijdens verhuizing
Wanneer er een schadevergoeding verschuldigd is voor een verhuisgoed volgens art. 8:1195 B.W. wordt dit beschouwd als een vermindering van de waarde van dat verhuisgoed (art. 8:1181 B.W.).
Limitering aansprakelijkheid verhuizer
Als de verhuizer aansprakelijk is wegens het niet nakomen van zijn verplichtingen volgens de art. 8:1173 B.W. en art. 8:1174 B.W., dan is zijn aansprakelijkheid beperkt tot bedragen die bij of krachtens algemene maatregel van bestuur zijn vastgesteld (art. 8:1182 B.W.). Deze maatregel kan bepalen welk deel van de geleden schade voor rekening van de opdrachtgever blijft.
Vooraf door opdrachtgever aangegeven hogere waarde verhuisgoederen
De opdrachtgever kan schriftelijk een waarde van de verhuisgoederen opgeven die hoger is dan het maximum zoals vermeld in de algemene maatregel van bestuur genoemd in art. 8:1182 B.W. Een voorwaarde hiervoor is dat de verhuizer hiermee akkoord gaat. In dat geval geldt het opgegeven bedrag als vervanging van dit maximum (art. 8:1183 lid 1 B.W.).
Nietig is elk beding waarin het opgegeven bedrag hoger wordt gesteld dan het hoogste van de bedragen genoemd in art. 8:1180 B.W. (art. 8:1183 lid 2 B.W.).
Bijzonder belang bij aflevering verhuisgoederen
De opdrachtgever kan schriftelijk een specifieke waarde vaststellen voor het geval van verlies of beschadiging van vervoerde verhuisgoederen en ook voor het geval van overschrijding van een afgesproken termijn voor het begin of het einde van de verhuizing (art. 8:1184 lid 1 B.W.). Hiervoor is toestemming van de verhuizer nodig. Ook moet daarvoor een met de verhuizer overeengekomen extra bedrag betaald worden.
De opdrachtgever kan schriftelijk een specifieke waarde vaststellen voor het geval van verlies of beschadiging van vervoerde verhuisgoederen en ook voor het geval van overschrijding van een afgesproken termijn voor het begin of het einde van de verhuizing (art. 8:1184 lid 2 B.W.). Hiervoor is toestemming van de verhuizer nodig en betaling van een overeengekomen bedrag.
Geen aansprakelijkheidsbeperking bij opzet
De verhuizer kan geen beroep doen op beperkingen van zijn aansprakelijkheid als de schade is veroorzaakt door zijn eigen opzettelijke handelingen of nalatigheden of door roekeloos gedrag waarbij hij wist dat de schade waarschijnlijk zou ontstaan (art. 8:1185 lid 1 B.W.).
Ieder beding dat afwijkt van dit artikel is niet geldig (art. 8:1185 lid 2 B.W.).
Opzegging verhuisovereenkomst als verhuizer laat weten de verhuizing niet (tijdig) uit te (kunnen) voeren
De opdrachtgever heeft het recht om de overeenkomst op te zeggen als de verhuizer heeft aangegeven dat hij niet op de afgesproken plaats en tijd kan beginnen met de verhuizing, of dat dit niet mogelijk zal zijn (art. 8:1186 lid 1 B.W.).
De opdrachtgever kan dit recht alleen uitoefenen direct nadat hij deze mededeling heeft ontvangen (art. 8:1186 lid 2 B.W.).
Als de opdrachtgever, niet rechtstreeks op de hoogte wordt gesteld zoals vermeld in het eerste lid, maar via andere bronnen weet dat de verhuizer niet op de afgesproken plaats of tijd kan beginnen met de verhuizing, heeft hij het recht om de overeenkomst op te zeggen zonder dat er een ingebrekestelling nodig is. Dit recht kan hij alleen uitoefenen binnen een redelijke termijn nadat hij op de hoogte is gebracht. Dezelfde bevoegdheid heeft de opdrachtgever als hij na ontvangst van een mededeling zoals bedoeld in het eerste lid door andere informatie te weten komt dat de verhuizer om andere redenen dan die in de mededeling genoemd niet op de afgesproken plaats of tijd kan beginnen met de verhuizing (art. 8:1186 lid 3 B.W.).
De opzegging van de overeenkomst gebeurt door middel van een mondelinge of schriftelijke kennisgeving, en de overeenkomst eindigt op het moment van ontvangst van deze kennisgeving (art. 8:1186 lid 4 B.W.).
Als de verhuizer verplicht is om de schade te vergoeden die de opdrachtgever lijdt door de opzegging, zal deze vergoeding niet hoger zijn dan de overeengekomen verhuisprijs (art. 8:1186 lid 5 B.W.). Dit artikel is met uitzondering van art 8:1184 B.W..
Ten vervoer beschikbaar stellen verhuisgoederen
De opdrachtgever is verplicht om de verhuizer te compenseren voor eventuele schade die hij lijdt doordat de overeengekomen verhuisgoederen, om welke reden dan ook, niet op de afgesproken plaats en tijd beschikbaar zijn (art. 8:1187 lid 1 B.W.).
De opzegging gebeurt door middel van een mondelinge of schriftelijke kennisgeving en de overeenkomst eindigt op het moment van ontvangst van deze kennisgeving (art. 8:1187 lid 2 B.W.).
Opzegging verhuisovereenkomst vóór ter beschikking stellen verhuisgoederen
Voordat de verhuisgoederen ter beschikking van de verhuizer zijn gesteld, heeft de opdrachtgever het recht om de overeenkomst op te zeggen. In dit geval is de opdrachtgever verplicht om de verhuizer te vergoeden voor eventuele schade die de verhuizer hierdoor lijdt (art. 8:1188 lid 1 B.W.).
De opzegging van de overeenkomst gebeurt door middel van een mondelinge of schriftelijke kennisgeving, en de overeenkomst eindigt op het moment dat deze kennisgeving wordt ontvangen (art. 8:1188 lid 2 B.W.).
Overige bepalingen (art. 8:1189 tot en met art. 8:1201 B.W.)
De overige bepalingen worden nog nader uitgewerkt.
Auteur & Last edit
[MdV, 17-03-2022; laatste bewerking OP 19-07-2024]
Verhuisovereenkomst (Afd. 4, Titel 13, Hoofdstuk IV, Boek 8 B.W.)
Verhuisovereenkomst (Afd. 4, Titel 13, Hoofdstuk IV, Boek 8 B.W.)
Inleiding verhuisovereenkomst
Afd. 4, Titel 13, Hoofdstuk IV, Boek 8 B.W. regelt de verhuisovereenkomst met betrekking tot verhuizingen over de weg. Deze afdeling omvat 32 bepalingen (art. 8:1170 B.W. tot en met art. 8:1201 B.W.).
Definitie verhuisovereenkomst
De verhuisovereenkomst is de overeenkomst van goederenvervoer, waarbij de vervoerder (de verhuizer) zich tegenover de afzender (de opdrachtgever) verbindt verhuisgoederen te vervoeren, hetzij uitsluitend in een gebouw of woning, hetzij ten dele in een gebouw of woning en ten dele over de weg, hetzij uitsluitend over de weg (art. 8:1170 lid 1 B.W.).
Vervoer over spoorwegen wordt niet als vervoer over de weg beschouwd.
Definitie verhuisgoederen
Verhuisgoederen in de zin van deze titel zijn zaken die zich in een overdekte ruimte bevinden en die tot de stoffering, meubilering of inrichting van die ruimte bestemd zijn en als zodanig reeds zijn gebruikt met uitzondering van die zaken die volgens verkeersopvatting niet tot de gebruikelijke inhoud van die ruimte behoren (art. 8:1170 lid 2 B.W.).
Toepassing regels inzake overeenkomst van goederenvervoer over de weg
Als partijen afspreken dat het volledige vervoer over de weg zal vallen onder de regels die zouden gelden voor andere goederen dan verhuisgoederen wordt deze overeenkomst niet als een verhuisovereenkomst beschouwd (art. 8:1170 lid 3 B.W.). Hiermee biedt de wet dus een opt-out van de specifieke regeling van de verhuisovereenkomst.
Aansprakelijkheid van de verhuizer als de verhuiswagen aan boord van een ander vervoermiddel is (stapelvervoer)
Voor de aansprakelijkheidsregeling van art. 8:1175 B.W. omvat de verhuisovereenkomst ook het tijdvak dat het voertuig aan boord waarvan de verhuisgoederen zich bevinden, zich aan boord van een ander vervoermiddel en niet op de weg bevindt, doch dit slechts ten aanzien van verhuisgoederen, die daarbij niet uit dat voertuig werden uitgeladen (art. 8:1171 B.W.).
Verhuizer moet meubels enz. demonteren en weer in elkaar zetten
De verhuizer is verplicht verhuisgoederen, die – gelet op hun aard of de wijze van vervoer – ingepakt behoren te worden of uit elkaar genomen behoren te worden, in te pakken dan wel uit elkaar te nemen en ter bestemming uit te pakken, dan wel in elkaar te zetten (art. 8:1172 B.W.).
Kernverplichting verhuizer: aflevering verhuisgoederen in dezelfde staat
De verhuizer is verplicht de verhuisgoederen ter bestemming af te leveren en wel in de staat, waarin zij hem ten vervoer ter beschikking zijn gesteld. Met inachtneming van art. 8:1172 B.W. (dus als ze gemonteerd zijn aangeleverd moet hij ze ook weer gemonteerd afleveren) (art. 8:1173 lid 1 B.W.). Deze verplichting is een resultaatsverbintenis van de verhuizer.
De verhuizer kan daarnaast ook aansprakelijk zijn voor schade aan de woningen, waar de goederen uit resp. naar zijn verhuisd. Zoals schade aan deuren en deurkozijnen, trappen en trapportalen. Stelplicht en bewijslast van schade of verlies rusten op de opdrachtgever. Het maken van foto’s (en evt. een inventarislijst) kan nuttig zijn. Ook zal de opdrachtgever de hoogte van de schade moeten onderbouwen. De verhuizer zal eventuele afwijkende afspraken, die hem ontslaan van aansprakelijkheid, moeten bewijzen (en stellen).
Jurisprudentie kernverplichtingen verhuizer
In Ktr. Limburg 20 april 2022 wordt de vordering van de opdrachtgeefster wegens schade aan de vloer van de vliering afgewezen. De verhuizer had op aanwijzing van de opdrachtgeefster dozen op die vliering geplaatst, terwijl de vloer daarvan daar kennelijk niet geschikt voor was. De Kantonrechter wijst de vordering af wegens eigen schuld (art. 6:101 B.W.).
Ktr. Rotterdam 2 februari 2022 geeft een mooie bespreking van het wettelijk kader van de hoofdverplichtingen van de verhuizer, de stelplicht en bewijslast die op de opdrachtgever rusten en de mogelijke verweren van de verhuizer (die in casu geen doel treffen). De primaire verantwoordelijkheid voor een deugdelijke verhuizing – en verpakking en gebruikmaking van een verhuislift waar nodig – rust op de verhuizer. De opdrachtgever moet aantonen dat zaken niet zijn afgeleverd zoals ze in ontvangst zijn genomen. De verhuizer moet afwijkende afspraken aantonen.
Hof Den Bosch 25 augustus 2020 (vermiste jassen) draait om een rek met (waardevolle) jassen, waarvan de opdrachtgever pas een tijdje na de verhuizing claimt dat deze door de verhuizer achterover gedrukt zijn. Het Hof overweegt, dat de bewijslast hiervan op de opdrachtgever rust. Van de verhuizer kan niet worden verwacht steeds een inventarislijst op te maken van de verhuisgoederen, en voor omkering van de bewijslast is ook geen aanleiding. De verhuizer moet wel een promotievideo van de verhuizing in het geding brengen. Hoe het verder is afgelopen is niet duidelijk.
Voor een voorbeeld van een schade ontstaan bij een verhuizing zie Ktr. Amsterdam 19 juli 2019, waarbij een (nog ingepakt) keramieken aanrechtblad horizontaal werd vervoerd, waardoor het brak. Verhuizer aansprakelijk, geen exoneratie afgesproken ex art. 8:1179 lid 2 B.W. (r.o. 6).
In Ktr. Rotterdam 16 maart 2018 claimde de opdrachtgever vergoeding voor schade aan de verhuisde goederen. Zij documenteerde deze goed met foto’s. Zij stelde dat de verhuizer de goederen had moeten inpakken. Volgens de Kantonrechter is het aan de verhuizer om te beoordelen of verpakking voor veilig vervoer nodig was. De stelling dat opdrachtgeefster zou inpakken is onvoldoende. De Kantonrechter overweegt, dat het ongeschonden op het nieuwe adres plaatsen van de verhuisgoederen is te beschouwen als een resultaatsverbintenis.
Uit Ktr. Zwolle 24 juli 2003 blijkt, dat als je als opdrachtgever de verhuizer aansprakelijk wilt stellen, je het gestelde wel deugdelijk moet bewijzen. Wanneer je dit doet als verweer tegen de vordering tot betaling van de verhuissom, dan moet je bovendien of (partieel) ontbinden of een beroep op opschorting of verrekening doen. En als niet alles is verhuisd moet je eerst in gebreke stellen en nakoming eisen. Kortom dit was meer een gevalletje basaal verbintenissenrecht en procesrecht.
Wat houdt afleveren van de verhuisgoederen in?
Afleveren houdt in het plaatsen van de verhuisgoederen ter bestemming op de daartoe mogelijkerwijs aangeduide plek en ook weer – als ze zijn verpakt en gedemonteerd – uitgepakt en in elkaar gezet (art. 8:1173 lid 2 B.W.).
Kernverplichting verhuizer: volbrengen van de verhuizing zonder vertraging
Conform de algemene regels van het vervoersrecht moet de verhuizer ook de verhuizing zonder vertraging of onderbreking voltooien (art. 8:1174 B.W.).
Verhuizer niet aansprakelijk voor overmacht
Bij niet nakomen van de verplichtingen op grond van art. 8:1173 B.W. (aflevering in dezelfde staat op de aangewezen plek) en art. 8:1174 B.W. (zonder vertraging) is de verhuizer desalniettemin voor de daardoor ontstane schade niet aansprakelijk, voor zover dit niet nakomen is veroorzaakt door een omstandigheid die een zorgvuldig verhuizer niet heeft kunnen vermijden en voor zover een zorgvuldige verhuizer de gevolgen daarvan niet heeft kunnen verhinderen (art. 8:1175 lid 1 B.W.). Deze aansprakelijkheidsbeperking van de verhuizer geldt ook voor aansprakelijkheid van de verhuizer op andere gronden dan art. 8:1173 B.W. en art. 8:1174 B.W. (art. 8:1175 lid 3 B.W.).
Verhuizer kan zich niet beroepen op de volgende omstandigheden (art. 8:1175 lid 2 B.W.):
a. de gebrekkigheid van de verhuiswagen;
b. de gebrekkigheid van het materiaal, waarvan hij zich bedient, tenzij dit door de opdrachtgever te zijner beschikking is gesteld;
c. de gebrekkigheid van steunpunten benut voor de bevestiging van hijswerktuigen;
d. enig ongeval met betrekking tot de verhuisgoederen door toedoen van derden, wier handelingen niet voor rekening van de opdrachtgever komen.
Onder materiaal (sub b) wordt niet verstaan een ander voertuig waar de verhuiswagen op of in wordt vervoerd.
Geen aansprakelijkheid verhuizer voor bijzondere risico’s
Naast de exoneratie van de verhuizer op grond van art. 8:1175 B.W. is de verhuizer krachtens art. 8:1176 B.W. voor zijn kernverplichtingen van ongeschonden en tijdig afleveren (art. 8:1173 B.W. en art. 8:1174 B.W.) ook niet aansprakelijk in de volgende gevallen:
a. voor het inpakken of uit elkaar nemen, dan wel het uitpakken of in elkaar zetten van verhuisgoederen door de opdrachtgever of met behulp van enige persoon of enig middel door de opdrachtgever daartoe eigener beweging ter beschikking gesteld;
b. voor de keuze door de opdrachtgever – hoewel de verhuizer hem een andere mogelijkheid aan de hand deed – van een wijze van verpakking of uitvoering van de verhuisovereenkomst, die verschilt van wat voor de overeengekomen verhuizing gebruikelijk is;
c. voor de aanwezigheid onder de verhuisgoederen van zaken waarvoor de verhuizer, indien hij op de hoogte was geweest van hun aanwezigheid en hun aard, bijzondere maatregelen zou hebben getroffen;
d. voor de aard of de staat van de verhuisgoederen zelf, die door met deze aard of staat zelf samenhangende oorzaken zijn blootgesteld aan geheel of gedeeltelijk verlies of aan beschadiging.
Geen aansprakelijkheid verhuizer als hij bewijst dat oorzaak bij opdrachtgever lag
Als de verhuizer bewijst, dat een schade voortvloeide uit een omstandigheid als bedoeld in art. 8:1176 B.W., dan is hij niet aansprakelijk voor de niet-nakoming van zijn kernverplichtingen (art. 8:1177 B.W.).
Rechtsvermoeden geen aansprakelijkheid verhuizer bij levende dieren en waardevolle zaken
Wanneer de verhuizer zijn kernverplichtingen niet nakwam, en er sprake is van vervoer van levende dieren of waardevolle zaken, dan wordt vermoed dat de aansprakelijkheid niet bij hem ligt (art. 8:1178 lid 1 B.W.). Onder waardevolle zaken wordt verstaan geld, geldswaardige papieren, juwelen, uit edelmetaal vervaardigde of andere kostbare kleinodiën.
Wanneer de opdrachtgever de verhuizer de waardevolle zaken afzonderlijk en onder opgave van hoeveelheid en waarde vóór het begin der verhuizing overhandigde kan de verhuizer zich niet op dit wettelijk vermoeden beroepen (art. 8:1178 lid 2 B.W.).
Andere dan de wettelijke exoneratie verhuizer voor kernverplichting is nietig
Nietig is ieder beding, waarbij de ingevolge art. 8:1173 B.W. (aflevering in dezelfde staat op de aangewezen plek) op de verhuizer drukkende aansprakelijkheid of bewijslast op andere wijze wordt verminderd dan in deze afdeling is voorzien (art. 8:1179 lid 1 B.W.).
Uitzondering nietigheid exoneratie: bijzondere verhuisgoederen
Wanneer het verhuisgoederen betreft, die door hun karakter of gesteldheid een bijzondere overeenkomst rechtvaardigen, staat het partijen in afwijking van het eerste lid vrij de op de verhuizer drukkende aansprakelijkheid of bewijslast te verminderen, doch slechts wanneer dit beding uitdrukkelijk en anders dan door een verwijzing naar in een ander geschrift voorkomende bedingen is aangegaan bij een in het bijzonder ten aanzien van de voorgenomen verhuizing aangegane en in een afzonderlijk geschrift neergelegde overeenkomst (art. 8:1179 lid 2 B.W.).
Schadevergoeding bij aansprakelijkheid verhuizer: keuze tussen herstel of vergoeding van de waardevermindering
Voor zover de verhuizer aansprakelijk is wegens niet nakomen van de op hem uit hoofde van zijn kernverplichtingen heeft de opdrachtgever geen ander recht dan te zijner keuze te vorderen:
a. betaling van een redelijk bedrag voor herstel van beschadigd verhuisgoed, dan wel
b. betaling van een bedrag, dat wordt berekend met inachtneming van de waarde welke verhuisgoederen als die, waarop de verhuisovereenkomst betrekking heeft, zouden hebben gehad, zoals, ten tijde waarop en ter plaatse waar, zij zijn afgeleverd of zij hadden moeten zijn afgeleverd (art. 8:1180 B.W.).
Kosten onderweg; waardevermindering tijdens verhuizing
Wanneer er een schadevergoeding verschuldigd is voor een verhuisgoed volgens art. 8:1195 B.W. wordt dit beschouwd als een vermindering van de waarde van dat verhuisgoed (art. 8:1181 B.W.).
Limitering aansprakelijkheid verhuizer
Als de verhuizer aansprakelijk is wegens het niet nakomen van zijn verplichtingen volgens de art. 8:1173 B.W. en art. 8:1174 B.W., dan is zijn aansprakelijkheid beperkt tot bedragen die bij of krachtens algemene maatregel van bestuur zijn vastgesteld (art. 8:1182 B.W.). Deze maatregel kan bepalen welk deel van de geleden schade voor rekening van de opdrachtgever blijft.
Vooraf door opdrachtgever aangegeven hogere waarde verhuisgoederen
De opdrachtgever kan schriftelijk een waarde van de verhuisgoederen opgeven die hoger is dan het maximum zoals vermeld in de algemene maatregel van bestuur genoemd in art. 8:1182 B.W. Een voorwaarde hiervoor is dat de verhuizer hiermee akkoord gaat. In dat geval geldt het opgegeven bedrag als vervanging van dit maximum (art. 8:1183 lid 1 B.W.).
Nietig is elk beding waarin het opgegeven bedrag hoger wordt gesteld dan het hoogste van de bedragen genoemd in art. 8:1180 B.W. (art. 8:1183 lid 2 B.W.).
Bijzonder belang bij aflevering verhuisgoederen
De opdrachtgever kan schriftelijk een specifieke waarde vaststellen voor het geval van verlies of beschadiging van vervoerde verhuisgoederen en ook voor het geval van overschrijding van een afgesproken termijn voor het begin of het einde van de verhuizing (art. 8:1184 lid 1 B.W.). Hiervoor is toestemming van de verhuizer nodig. Ook moet daarvoor een met de verhuizer overeengekomen extra bedrag betaald worden.
De opdrachtgever kan schriftelijk een specifieke waarde vaststellen voor het geval van verlies of beschadiging van vervoerde verhuisgoederen en ook voor het geval van overschrijding van een afgesproken termijn voor het begin of het einde van de verhuizing (art. 8:1184 lid 2 B.W.). Hiervoor is toestemming van de verhuizer nodig en betaling van een overeengekomen bedrag.
Geen aansprakelijkheidsbeperking bij opzet
De verhuizer kan geen beroep doen op beperkingen van zijn aansprakelijkheid als de schade is veroorzaakt door zijn eigen opzettelijke handelingen of nalatigheden of door roekeloos gedrag waarbij hij wist dat de schade waarschijnlijk zou ontstaan (art. 8:1185 lid 1 B.W.).
Ieder beding dat afwijkt van dit artikel is niet geldig (art. 8:1185 lid 2 B.W.).
Opzegging verhuisovereenkomst als verhuizer laat weten de verhuizing niet (tijdig) uit te (kunnen) voeren
De opdrachtgever heeft het recht om de overeenkomst op te zeggen als de verhuizer heeft aangegeven dat hij niet op de afgesproken plaats en tijd kan beginnen met de verhuizing, of dat dit niet mogelijk zal zijn (art. 8:1186 lid 1 B.W.).
De opdrachtgever kan dit recht alleen uitoefenen direct nadat hij deze mededeling heeft ontvangen (art. 8:1186 lid 2 B.W.).
Als de opdrachtgever, niet rechtstreeks op de hoogte wordt gesteld zoals vermeld in het eerste lid, maar via andere bronnen weet dat de verhuizer niet op de afgesproken plaats of tijd kan beginnen met de verhuizing, heeft hij het recht om de overeenkomst op te zeggen zonder dat er een ingebrekestelling nodig is. Dit recht kan hij alleen uitoefenen binnen een redelijke termijn nadat hij op de hoogte is gebracht. Dezelfde bevoegdheid heeft de opdrachtgever als hij na ontvangst van een mededeling zoals bedoeld in het eerste lid door andere informatie te weten komt dat de verhuizer om andere redenen dan die in de mededeling genoemd niet op de afgesproken plaats of tijd kan beginnen met de verhuizing (art. 8:1186 lid 3 B.W.).
De opzegging van de overeenkomst gebeurt door middel van een mondelinge of schriftelijke kennisgeving, en de overeenkomst eindigt op het moment van ontvangst van deze kennisgeving (art. 8:1186 lid 4 B.W.).
Als de verhuizer verplicht is om de schade te vergoeden die de opdrachtgever lijdt door de opzegging, zal deze vergoeding niet hoger zijn dan de overeengekomen verhuisprijs (art. 8:1186 lid 5 B.W.). Dit artikel is met uitzondering van art 8:1184 B.W..
Ten vervoer beschikbaar stellen verhuisgoederen
De opdrachtgever is verplicht om de verhuizer te compenseren voor eventuele schade die hij lijdt doordat de overeengekomen verhuisgoederen, om welke reden dan ook, niet op de afgesproken plaats en tijd beschikbaar zijn (art. 8:1187 lid 1 B.W.).
De opzegging gebeurt door middel van een mondelinge of schriftelijke kennisgeving en de overeenkomst eindigt op het moment van ontvangst van deze kennisgeving (art. 8:1187 lid 2 B.W.).
Opzegging verhuisovereenkomst vóór ter beschikking stellen verhuisgoederen
Voordat de verhuisgoederen ter beschikking van de verhuizer zijn gesteld, heeft de opdrachtgever het recht om de overeenkomst op te zeggen. In dit geval is de opdrachtgever verplicht om de verhuizer te vergoeden voor eventuele schade die de verhuizer hierdoor lijdt (art. 8:1188 lid 1 B.W.).
De opzegging van de overeenkomst gebeurt door middel van een mondelinge of schriftelijke kennisgeving, en de overeenkomst eindigt op het moment dat deze kennisgeving wordt ontvangen (art. 8:1188 lid 2 B.W.).
Overige bepalingen (art. 8:1189 tot en met art. 8:1201 B.W.)
De overige bepalingen worden nog nader uitgewerkt.
Auteur & Last edit
[MdV, 17-03-2022; laatste bewerking OP 19-07-2024]
Verhuisovereenkomst (Afd. 4, Titel 13, Hoofdstuk IV, Boek 8 B.W.)
Zoeken binnen de kennisbank
Lawyrup, jouw gratis kennisbank over burgerlijk (proces)recht!