Overeenkomst van gecombineerd goederenvervoer (Afd. 2, Titel 2, Hoofdstuk I, Boek 8 B.W.)
Inleiding overeenkomst van gecombineerd goederenvervoer
In Afd. 2, Titel 2, Boek 8 B.W. is de overeenkomst van gecombineerd goederenvervoer geregeld. Deze afdeling omvat 13 bepalingen (art. 8:40 B.W. tot en met art. 8:52 B.W.).
Definitie gecombineerd goederenvervoer
De overeenkomst van gecombineerd goederenvervoer is de overeenkomst van goederenvervoer, waarbij de vervoerder (gecombineerd vervoerder) zich bij een en dezelfde overeenkomst tegenover de afzender verbindt dat het vervoer deels over zee, over binnenwateren, over de weg, over spoorwegen, door de lucht of door een pijpleiding dan wel door middel van enige andere vervoerstechniek zal geschieden (art. 8:40 B.W.).
Toepasselijke rechtsregelen gecombineerd goederenvervoer
Voor elke fase van een overeenkomst voor gecombineerd goederenvervoer zijn de relevante wettelijke bepalingen van toepassing (art. 8:41 B.W.).
Aansprakelijkheid gecombineerd vervoerder
Als de vervoerder de goederen niet op tijd en in dezelfde staat als ze ontvangen heeft afgeleverd en niet duidelijk is waar het probleem is ontstaan, dan is de vervoerder verantwoordelijk voor de schade die daardoor is ontstaan (art. 8:42 lid 1 B.W.). Deze bepaling is niet van toepassing als de vervoerder kan aantonen dat hij niet verantwoordelijk is voor het verlies, de beschadiging of de vertraging op enig deel van het vervoer waar dit kan zijn opgetreden.
Ieder beding dat afwijkt van dit beding is niet geldig (art. 8:42 lid 2 B.W.).
Schadevergoeding bij gecombineerd vervoer op basis van hoogste vergoeding in de schakels
Als de gecombineerde vervoerder aansprakelijk is voor schade, zoals beschadiging, verlies, vertraging of andere problemen, dan wordt de aansprakelijkheid bepaald op basis van de regels die gelden voor het deel van het vervoer waarin de schade het grootst is (art. 8:43 lid 1 B.W.). Dit is het geval als niet duidelijk is waar deze problemen zijn ontstaan.
Ieder beding dat afwijkt van dit beding is niet geldig (art. 8:43 lid 2 B.W.).
Afgifte CT-document
Op verzoek van de afzender kan de vervoerder een document (aangeduid als een CT-document) opstellen. Dit is het geval als de goederen aan de vervoerder worden gegeven. Dit document wordt door de vervoerder ondertekend en gedateerd voordat het aan de afzender wordt overhandigd. De ondertekening kan handmatig zijn of worden vervangen door een stempel of een ander herkenbaar kenmerk van authenticiteit (art. 8:44 lid 1 B.W.).
Het CT-document vermeldt (art. 8:44 lid 2 B.W.):
a. de afzender;
b. de ten vervoer ontvangen zaken met omschrijving van de algemene aard daarvan, zoals deze omschrijving gebruikelijk is;
c. een of meer van de volgende gegevens met betrekking tot de onder b bedoelde zaken;
d. aantal;
e. gewicht;
f. volume:
g. merken;
h. de plaats waar de gecombineerd vervoerder de zaken ten vervoer heeft ontvangen;
i. de plaats waarheen de gecombineerd vervoerder op zich neemt de zaken te vervoeren;
j. de geadresseerde die door de keuze van de afzender wordt aangegeven bij naam, aanduiding of als toonder. De woorden ‘’aan order’’ bedoelen de order van de afzender aan te geven;
k. de naam van de gecombineerde vervoerder;
l. het aantal exemplaren van het document als deze meer dan één keer is uitgegeven;
m. alles wat de afzender en/of de gecombineerd vervoerder verder nog graag vermeld willen hebben.
In het CT-document worden de gegevens zoals beschreven in het tweede lid onder a tot en met c vermeld (art. 8:44 lid 3 B.W.). Deze gegevens worden door de afzender verstrekt.
Het is belangrijk dat de vervoerder niet verplicht is om in het CT-document gegevens op te nemen waarvan hij redelijke gronden heeft om te geloven dat ze mogelijk niet accuraat zijn in vergelijking met de werkelijk ontvangen goederen. Dit moet de afzender ook opnemen als het gaat om gegevens waarvoor hij geen redelijke kans heeft gehad om te verifiëren. Er wordt verondersteld dat de vervoerder geen redelijke kans heeft gehad om de hoeveelheid en het gewicht van vloeibare of gepompte goederen te controleren. De afzender is verantwoordelijk voor de nauwkeurigheid van de verstrekte gegevens op het moment van overdracht van de goederen.
Partijen dienen schade aan elkaar te vergoeden die zij lijden door de gegevens die ontbreken uit lid 2 (art. 8:44 lid 4 B.W.).
Exemplaren van het CT-document
De exemplaren van het CT-document die verhandelbaar zijn en vermelden hoeveel exemplaren in zijn geheel zijn afgegeven gelden voor alle exemplaren (art. 8:45 B.W.). Dit moet anders bij niet-verhandelbare exemplaren worden aangeduid.
CT-document aangemerkt als cognossement
Het CT-document wordt als cognossement aangemerkt voor het deel van het vervoer (art. 8:46 lid 1 B.W.). Dit document moet in de vorm van een overeenkomst worden opgezet en zal over de zee of binnenwateren plaatsvinden.
Het CT-document wordt als vrachtbrief aangemerkt voor het deel van het vervoer (art. 8:46 lid 2 B.W.). Dit document moet in de vorm van een overeenkomst worden opgezet en zal over de zee of binnenwateren plaatsvinden.
Het CT-document wordt voor het deel van vervoer aangemerkt als voor dergelijk vervoer bestemd document als het voldoet aan de vereisten (art. 8:46 lid 3 B.W.). Dit is voor het geval dat de partijen in overeenkomst met elkaar hebben bepaald of vervoerd wordt over spoorwegen of door de lucht.
Vervoersovereenkomst gaat boven CT-document
Wanneer een overeenkomst voor gecombineerd goederenvervoer is afgesloten en daarbij een CT-document is verstrektzijn de voorwaarden van de overeenkomst voor gecombineerd goederenvervoer van toepassing op de juridische relatie tussen de vervoerder en de afzender, niet de voorwaarden van het CT-document (art. 8:47 B.W.). Dit is niet van toepassing als anders is bepaald in art. 8:51 lid 2 B.W., waarbij het houderschap van het CT-document vereist is, dient het CT-document uitsluitend als bewijs van ontvangst van de goederen door de gecombineerde vervoerder.
Bewijskracht CT-document
Het CT-document bewijst dat de gecombineerd vervoerder de zaken heeft ontvangen en hoe deze daarin zijn omschreven (art. 8:48 lid 1 B.W.). Het is niet uitgesloten dat hier tegenbewijs voor bestaat. Als dit tegenbewijs is overgedragen aan een derde die als te goeder trouw kan worden aangemerkt kan dit CT-document niet worden toegelaten.
Als in het CT-document de clausule: “aard, gewicht, aantal, volume of merken onbekend” of een andere clausule is opgenomen die een vergelijkbare strekking heeft wordt de gecombineerd vervoerder niet gebonden door het CT-document (art. 8:48 lid 2 B.W.). Er bestaat een uitzondering als bewezen kan worden dat een partij de aard, gewicht, aantal, volume of merken van zaken kent of had behoren te kennen.
Een CT-document zonder vermelding van de uiterlijke staat of gesteldheid van de zaak schept een vermoeden dat de gecombineerde vervoerder de zaak in goede uiterlijke staat of gesteldheid heeft ontvangen (art. 8:48 lid 3 B.W.). Dit geldt niet er tegenbewijs is dat dit niet het geval is. Dit vermoeden geldt zowel ten opzichte van de afzender als tegenover derden.
Een waardeverklaring in het CT-document creëert een vermoeden dat de afgegeven waarde juist is, tenzij er bewijs van het tegendeel wordt geleverd (art. 8:48 lid 4 B.W.). De vervoerder heeft echter de mogelijkheid om deze waarde te betwisten en is dan niet gebonden.
De verwijzingen in het CT-document worden geacht alleen de clausules in te sluiten die voor de persoon tegen wie het wordt ingeroepen duidelijk zichtbaar zijn (art. 8:48 lid 5 B.W.). Hiertegen kan een beroep worden gedaan door degene die op schriftelijk verzoek van de persoon tegen wie het beroep wordt gedaan, die clausules onmiddellijk aan die persoon heeft bezorgd.
Dit artikel verandert niets aan de regels die andere bepalingen toekennen aan cognossementen of vrachtbrieven met een hogere bewijskracht (art. 8:48 lid 6 B.W.).
Ieder beding dat afwijkt van lid 5 is niet geldig (art. 8:48 lid 3 B.W.).
Levering CT-document aan order
Een CT-document aan order wordt geleverd op de wijze zoals aangegeven in afdeling 2 Titel 4 van Boek 3 (art. 8:49 B.W.). Zie de pagina Overdracht en verlies van goederen en afstand van beperkte rechten.
Levering van de vervoerde zaken door levering CT-document
Als het CT-document wordt overhandigd vóór de daadwerkelijke aflevering van de goederen die erin worden vermeld door de vervoerder, wordt dit beschouwd als de levering van die goederen (art. 8:50 B.W.).
Aflevering uitsluitend aan houder CT-document
Na het afgeven van een CT-document heeft alleen de gecombineerd vervoerder het recht op aflevering van de zaken met de daarop rustende verplichtingen (art. 8:51 lid 1 B.W.). Deze regel is niet van toepassing als de regelmatige houder niet op rechtmatige wijze houder is geworden. De gecombineerd vervoerder heeft een alleenrecht voor zover hij aansprakelijk is wegens niet nakomen van zijn verplichtingen op het vorderen van een schadevergoeding. Ook dit alleenrecht is alleen van toepassing als het goed zonder vertraging op de bestemming wordt afgeleverd.
De houder van het CT-document die niet de afzender was, kan de gecombineerd vervoerder houden aan de bedingen van het CT-document (art. 8:51 lid 2 B.W.). Iedere houder van het CT-document kan zijn rechten die betrekking hebben op betaling daarom geldend maken tegen anderen.
De gecombineerd vervoerder kan zich jegens de houder van het CT-document beroepen op de bedingen van de overeenkomst van het gecombineerd goederenvervoer en op zijn persoonlijke verhouding tot de afzender.
Voorrang tussen houders CT-document
Van de houders van verschillende exemplaren van hetzelfde CT-document heeft de houder het recht van het exemplaar waarvan ná de gemeenschappelijke voorman het eerst een ander houder is geworden (art. 8:52 B.W.). Dit moet gebeuren te goeder trouw en onder bezwarende titel.
Art. 8:53 BW is nog niet in werking getreden.
Auteur & Last edit
[MdV, 1-03-2022; laatste bewerking OP 1-11-2023]
Overeenkomst van gecombineerd goederenvervoer (Afd. 2, Titel 2, Hoofdstuk I, Boek 8 B.W.)
Inleiding overeenkomst van gecombineerd goederenvervoer
In Afd. 2, Titel 2, Boek 8 B.W. is de overeenkomst van gecombineerd goederenvervoer geregeld. Deze afdeling omvat 13 bepalingen (art. 8:40 B.W. tot en met art. 8:52 B.W.).
Definitie gecombineerd goederenvervoer
De overeenkomst van gecombineerd goederenvervoer is de overeenkomst van goederenvervoer, waarbij de vervoerder (gecombineerd vervoerder) zich bij een en dezelfde overeenkomst tegenover de afzender verbindt dat het vervoer deels over zee, over binnenwateren, over de weg, over spoorwegen, door de lucht of door een pijpleiding dan wel door middel van enige andere vervoerstechniek zal geschieden (art. 8:40 B.W.).
Toepasselijke rechtsregelen gecombineerd goederenvervoer
Voor elke fase van een overeenkomst voor gecombineerd goederenvervoer zijn de relevante wettelijke bepalingen van toepassing (art. 8:41 B.W.).
Aansprakelijkheid gecombineerd vervoerder
Als de vervoerder de goederen niet op tijd en in dezelfde staat als ze ontvangen heeft afgeleverd en niet duidelijk is waar het probleem is ontstaan, dan is de vervoerder verantwoordelijk voor de schade die daardoor is ontstaan (art. 8:42 lid 1 B.W.). Deze bepaling is niet van toepassing als de vervoerder kan aantonen dat hij niet verantwoordelijk is voor het verlies, de beschadiging of de vertraging op enig deel van het vervoer waar dit kan zijn opgetreden.
Ieder beding dat afwijkt van dit beding is niet geldig (art. 8:42 lid 2 B.W.).
Schadevergoeding bij gecombineerd vervoer op basis van hoogste vergoeding in de schakels
Als de gecombineerde vervoerder aansprakelijk is voor schade, zoals beschadiging, verlies, vertraging of andere problemen, dan wordt de aansprakelijkheid bepaald op basis van de regels die gelden voor het deel van het vervoer waarin de schade het grootst is (art. 8:43 lid 1 B.W.). Dit is het geval als niet duidelijk is waar deze problemen zijn ontstaan.
Ieder beding dat afwijkt van dit beding is niet geldig (art. 8:43 lid 2 B.W.).
Afgifte CT-document
Op verzoek van de afzender kan de vervoerder een document (aangeduid als een CT-document) opstellen. Dit is het geval als de goederen aan de vervoerder worden gegeven. Dit document wordt door de vervoerder ondertekend en gedateerd voordat het aan de afzender wordt overhandigd. De ondertekening kan handmatig zijn of worden vervangen door een stempel of een ander herkenbaar kenmerk van authenticiteit (art. 8:44 lid 1 B.W.).
Het CT-document vermeldt (art. 8:44 lid 2 B.W.):
a. de afzender;
b. de ten vervoer ontvangen zaken met omschrijving van de algemene aard daarvan, zoals deze omschrijving gebruikelijk is;
c. een of meer van de volgende gegevens met betrekking tot de onder b bedoelde zaken;
d. aantal;
e. gewicht;
f. volume:
g. merken;
h. de plaats waar de gecombineerd vervoerder de zaken ten vervoer heeft ontvangen;
i. de plaats waarheen de gecombineerd vervoerder op zich neemt de zaken te vervoeren;
j. de geadresseerde die door de keuze van de afzender wordt aangegeven bij naam, aanduiding of als toonder. De woorden ‘’aan order’’ bedoelen de order van de afzender aan te geven;
k. de naam van de gecombineerde vervoerder;
l. het aantal exemplaren van het document als deze meer dan één keer is uitgegeven;
m. alles wat de afzender en/of de gecombineerd vervoerder verder nog graag vermeld willen hebben.
In het CT-document worden de gegevens zoals beschreven in het tweede lid onder a tot en met c vermeld (art. 8:44 lid 3 B.W.). Deze gegevens worden door de afzender verstrekt.
Het is belangrijk dat de vervoerder niet verplicht is om in het CT-document gegevens op te nemen waarvan hij redelijke gronden heeft om te geloven dat ze mogelijk niet accuraat zijn in vergelijking met de werkelijk ontvangen goederen. Dit moet de afzender ook opnemen als het gaat om gegevens waarvoor hij geen redelijke kans heeft gehad om te verifiëren. Er wordt verondersteld dat de vervoerder geen redelijke kans heeft gehad om de hoeveelheid en het gewicht van vloeibare of gepompte goederen te controleren. De afzender is verantwoordelijk voor de nauwkeurigheid van de verstrekte gegevens op het moment van overdracht van de goederen.
Partijen dienen schade aan elkaar te vergoeden die zij lijden door de gegevens die ontbreken uit lid 2 (art. 8:44 lid 4 B.W.).
Exemplaren van het CT-document
De exemplaren van het CT-document die verhandelbaar zijn en vermelden hoeveel exemplaren in zijn geheel zijn afgegeven gelden voor alle exemplaren (art. 8:45 B.W.). Dit moet anders bij niet-verhandelbare exemplaren worden aangeduid.
CT-document aangemerkt als cognossement
Het CT-document wordt als cognossement aangemerkt voor het deel van het vervoer (art. 8:46 lid 1 B.W.). Dit document moet in de vorm van een overeenkomst worden opgezet en zal over de zee of binnenwateren plaatsvinden.
Het CT-document wordt als vrachtbrief aangemerkt voor het deel van het vervoer (art. 8:46 lid 2 B.W.). Dit document moet in de vorm van een overeenkomst worden opgezet en zal over de zee of binnenwateren plaatsvinden.
Het CT-document wordt voor het deel van vervoer aangemerkt als voor dergelijk vervoer bestemd document als het voldoet aan de vereisten (art. 8:46 lid 3 B.W.). Dit is voor het geval dat de partijen in overeenkomst met elkaar hebben bepaald of vervoerd wordt over spoorwegen of door de lucht.
Vervoersovereenkomst gaat boven CT-document
Wanneer een overeenkomst voor gecombineerd goederenvervoer is afgesloten en daarbij een CT-document is verstrektzijn de voorwaarden van de overeenkomst voor gecombineerd goederenvervoer van toepassing op de juridische relatie tussen de vervoerder en de afzender, niet de voorwaarden van het CT-document (art. 8:47 B.W.). Dit is niet van toepassing als anders is bepaald in art. 8:51 lid 2 B.W., waarbij het houderschap van het CT-document vereist is, dient het CT-document uitsluitend als bewijs van ontvangst van de goederen door de gecombineerde vervoerder.
Bewijskracht CT-document
Het CT-document bewijst dat de gecombineerd vervoerder de zaken heeft ontvangen en hoe deze daarin zijn omschreven (art. 8:48 lid 1 B.W.). Het is niet uitgesloten dat hier tegenbewijs voor bestaat. Als dit tegenbewijs is overgedragen aan een derde die als te goeder trouw kan worden aangemerkt kan dit CT-document niet worden toegelaten.
Als in het CT-document de clausule: “aard, gewicht, aantal, volume of merken onbekend” of een andere clausule is opgenomen die een vergelijkbare strekking heeft wordt de gecombineerd vervoerder niet gebonden door het CT-document (art. 8:48 lid 2 B.W.). Er bestaat een uitzondering als bewezen kan worden dat een partij de aard, gewicht, aantal, volume of merken van zaken kent of had behoren te kennen.
Een CT-document zonder vermelding van de uiterlijke staat of gesteldheid van de zaak schept een vermoeden dat de gecombineerde vervoerder de zaak in goede uiterlijke staat of gesteldheid heeft ontvangen (art. 8:48 lid 3 B.W.). Dit geldt niet er tegenbewijs is dat dit niet het geval is. Dit vermoeden geldt zowel ten opzichte van de afzender als tegenover derden.
Een waardeverklaring in het CT-document creëert een vermoeden dat de afgegeven waarde juist is, tenzij er bewijs van het tegendeel wordt geleverd (art. 8:48 lid 4 B.W.). De vervoerder heeft echter de mogelijkheid om deze waarde te betwisten en is dan niet gebonden.
De verwijzingen in het CT-document worden geacht alleen de clausules in te sluiten die voor de persoon tegen wie het wordt ingeroepen duidelijk zichtbaar zijn (art. 8:48 lid 5 B.W.). Hiertegen kan een beroep worden gedaan door degene die op schriftelijk verzoek van de persoon tegen wie het beroep wordt gedaan, die clausules onmiddellijk aan die persoon heeft bezorgd.
Dit artikel verandert niets aan de regels die andere bepalingen toekennen aan cognossementen of vrachtbrieven met een hogere bewijskracht (art. 8:48 lid 6 B.W.).
Ieder beding dat afwijkt van lid 5 is niet geldig (art. 8:48 lid 3 B.W.).
Levering CT-document aan order
Een CT-document aan order wordt geleverd op de wijze zoals aangegeven in afdeling 2 Titel 4 van Boek 3 (art. 8:49 B.W.). Zie de pagina Overdracht en verlies van goederen en afstand van beperkte rechten.
Levering van de vervoerde zaken door levering CT-document
Als het CT-document wordt overhandigd vóór de daadwerkelijke aflevering van de goederen die erin worden vermeld door de vervoerder, wordt dit beschouwd als de levering van die goederen (art. 8:50 B.W.).
Aflevering uitsluitend aan houder CT-document
Na het afgeven van een CT-document heeft alleen de gecombineerd vervoerder het recht op aflevering van de zaken met de daarop rustende verplichtingen (art. 8:51 lid 1 B.W.). Deze regel is niet van toepassing als de regelmatige houder niet op rechtmatige wijze houder is geworden. De gecombineerd vervoerder heeft een alleenrecht voor zover hij aansprakelijk is wegens niet nakomen van zijn verplichtingen op het vorderen van een schadevergoeding. Ook dit alleenrecht is alleen van toepassing als het goed zonder vertraging op de bestemming wordt afgeleverd.
De houder van het CT-document die niet de afzender was, kan de gecombineerd vervoerder houden aan de bedingen van het CT-document (art. 8:51 lid 2 B.W.). Iedere houder van het CT-document kan zijn rechten die betrekking hebben op betaling daarom geldend maken tegen anderen.
De gecombineerd vervoerder kan zich jegens de houder van het CT-document beroepen op de bedingen van de overeenkomst van het gecombineerd goederenvervoer en op zijn persoonlijke verhouding tot de afzender.
Voorrang tussen houders CT-document
Van de houders van verschillende exemplaren van hetzelfde CT-document heeft de houder het recht van het exemplaar waarvan ná de gemeenschappelijke voorman het eerst een ander houder is geworden (art. 8:52 B.W.). Dit moet gebeuren te goeder trouw en onder bezwarende titel.
Art. 8:53 BW is nog niet in werking getreden.
Auteur & Last edit
[MdV, 1-03-2022; laatste bewerking OP 1-11-2023]
Overeenkomst van gecombineerd goederenvervoer (Afd. 2, Titel 2, Hoofdstuk I, Boek 8 B.W.)
Zoeken binnen de kennisbank
Lawyrup, jouw gratis kennisbank over burgerlijk (proces)recht!