Inleiding Europese richtlijn digitale inhoud

De Richtlijn digitale inhoud (EU) 2019/770 van 20 mei 2019 vult een lacune in de regelgeving voor overeenkomsten die betrekking hebben op de levering van digitale inhoud en diensten.

De Richtlijn digitale inhoud hangt samen met de herziening van de Richtlijn consumentenkoop door invoering van Richtlijn inzake de koop van goederen(EU) 2019/771, waarmee twee andere eerdere richtlijnen zijn aangepast en de oude Richtlijn 1999/44/EG inzake consumentenkoop per 1 januari 2022 wordt ingetrokken. Zie ook de pagina Gewijzigde Europese Richtlijn consumentenkoop.

Doel van deze twee richtlijnen wat betreft digitale content en digitale diensten en produkten is om consumenten beter te beschermen bij het aanschaffen daarvan. Over het wetsvoorstel tot implementatie zie het blog Wetsvoorstel digitale inhoud en wijziging consumentenkoop.

Wat wordt met de Richtlijn digitale inhoud en digitale diensten beoogd?

De Preambule (1) tot en met (87) is tamelijk indrukwekkend. Voor een eerste gedachtenbepaling is met name Preambule (19) van belang:

“Deze richtlijn moet oplossingen bieden voor problemen inzake verschillende categorieën digitale inhoud, digitale diensten en de levering daarvan. Om in te spelen op de snelle technologische ontwikkelingen en om ervoor te zorgen dat de begrippen “digitale inhoud” en “digitale dienst” ook in de toekomst bruikbaar blijven, moet deze richtlijn onder meer betrekking hebben op computerprogramma’s, applicaties, videobestanden, audiobestanden, muziekbestanden, digitale spellen, e-boeken of andere e-publicaties, maar ook op digitale diensten die de totstandkoming en de verwerking van, de toegang tot of de opslag van gegevens in digitale vorm mogelijk maken, met inbegrip van software als dienst, zoals het delen van video- en audiomateriaal en andere diensten voor het hosten van bestanden, tekstverwerking of spellen die worden aangeboden in de “cloud computing”-omgeving en op sociale media. Aangezien er tal van manieren zijn om digitale inhoud of een digitale dienst te leveren, zoals doorgifte op een materiële gegevensdrager, het downloaden door consumenten op hun apparatuur, webstreaming of het verlenen van toegang tot capaciteit voor de opslag van digitale inhoud of tot het gebruik van sociale media, moet deze richtlijn van toepassing zijn ongeacht de gegevensdrager waarop de digitale inhoud of digitale dienst wordt doorgegeven of waarmee daartoe toegang wordt verschaft. Deze richtlijn mag echter niet van toepassing zijn op internettoegangsdiensten.”

De interactie met de aangepaste Richtlijn consumentenkoop wordt uitgedrukt in Preambule (20) en (21). Die laatste formuleert deze verhouding aldus:

“Richtlijn (EU) 2019/771 moet van toepassing zijn op overeenkomsten voor de verkoop van goederen, met inbegrip van goederen met digitale elementen. Het begrip “goederen met digitale elementen” moet verwijzen naar goederen waarin digitale inhoud of een digitale dienst is verwerkt of die daarmee onderling verbonden zijn op zodanige wijze dat het ontbreken van die digitale inhoud of die digitale dienst zou beletten dat de goederen hun functies kunnen vervullen. Digitale inhoud of een digitale dienst die op die manier is verwerkt in of onderling verbonden is met goederen, moeten binnen het toepassingsgebied van Richtlijn (EU) 2019/771 vallen indien zij samen met de goederen is verstrekt op grond van een koopovereenkomst voor die goederen.” 

Wat omvat de Richtlijn digitale inhoud en digitale diensten?

In vogelvlucht omvat de Richtlijn digitale inhoud het volgende. De Richtlijn bevat de volgende bepalingen. Deze worden in deze pagina (gaandeweg) nader uitgewerkt.

Artikel 1   Onderwerp en doel: consumentenbescherming door gemeenschappelijke regels vast te leggen betreffende bepaalde voorschriften voor overeenkomsten tussen handelaren en consumenten voor de levering van digitale inhoud of digitale diensten.

Artikel 2 Definities: hier zijn 1 definities te vinden, zoals “digitale diensten” en “digitale inhoud”.

Artikel 3   Toepassingsgebied: op alle overeenkomsten waarbij de handelaar digitale inhoud of een digitale dienst aan de consument levert of zich ertoe verbindt die te leveren en de consument een prijs betaalt of zich ertoe verbindt een prijs te betalen. Dit wordt in dit artikel nader uitgewerkt.

Artikel 4   Niveau van harmonisatie: het niveau van harmonisatie is tamelijk stringent: de Lidstaten mogen geen bepalingen handhaven of invoeren die afwijken van de bepalingen in deze richtlijn, tenzij de richtlijn dit uitdrukkelijk vermeldt.

Artikel 5   Levering van digitale inhoud of dienst: dit artikel geeft aan wanneer geleverd moet worden en wanneer aan de verplichting tot levering is voldaan.

Artikel 6   Conformiteit van de digitale inhoud of digitale dienst: het waarborgen van de conformiteit is een belangrijk element van de richtlijn. De levering moet voldoen aan de vereisten van de artikelen 7, 8 en 9, onverminderd artikel 10.

Artikel 7 Subjectieve conformiteitsvereisten: dit artikel geeft in (a) tot en met (d) een nadere invulling aan welke subjectieve eisen (de redelijke verwachting van de consument) de digitale inhoud of de digitale dienst moet voldoen.

Artikel 8   Objectieve conformiteitsvereisten: hier wordt in de leden 1 tot en met 6 nader ingevuld aan welke objectieve eisen het gekochte moet voldoen, dus wat je van dergelijke produkten in het algemeen mag verwachten.

Artikel 9   Verkeerde integratie van de digitale inhoud of digitale dienst: wanneer het gekochte produkt niet integreert met bijbehorende produkten, geeft de richtlijn hiervoor regels voor wiens verantwoording dit komt.

Artikel 10 Rechten van derden: deze bepaling gaat in op de situatie dat het gebruik van het gekochte wordt gehinderd door de rechten van derden, zoals IE-rechten.

Artikel 11 Aansprakelijkheid van de handelaar: geeft invulling aan de gevolgen voor de handelaar van non-conformiteit.

Artikel 12 Bewijslast: de bewijslast wordt bij de handelaar gelegd.

Artikel 13 Remedies in geval van leveringsverzuim: de consument kan de handelaar manen alsnog na te komen, tenzij nakoming niet mogelijk is; dan kan hij ontbinden.

Artikel 14 Remedies in geval van conformiteitsgebrek: lid 1 bepaalt, dat de consument in geval van een conformiteitsgebrek het recht heeft de digitale inhoud of digitale dienst conform te laten maken, een evenredige prijsvermindering te krijgen, of de overeenkomst te ontbinden volgens de in dit artikel bepaalde voorwaarden.

Artikel 15 Uitoefening van het recht op ontbinding: luidt: “De consument oefent het recht om de overeenkomst te ontbinden uit door middel van een verklaring aan de handelaar waarin het besluit tot ontbinding van de overeenkomst tot uitdrukking komt”.

Artikel 16 Verplichtingen van de handelaar bij ontbinding: de handelaar moet dan terugbetalen en de gegevens van de consument uit hoofde van de AVG verwijderen.

Artikel 17 Verbintenissen van de consument bij ontbinding: de consument mag het gekochte niet meer (doen) gebruiken en geeft die voor zover relevant terug.

Artikel 18 Termijnen en middelen voor terugbetaling door de handelaar: de terugbetaling geschiedt binnen 14 dagen. Op de wijze waarop de consument ook betaald heeft, zonder kosten.

Artikel 19 Wijziging van de digitale inhoud of digitale dienst: de handelaar mag indien overeen gekomen de digitale produkten aanpassen, onder de hier bepaalde voorwaarden.

Artikel 20 Recht op verhaal: de handelaar die door de consument wordt aangesproken kan verhaal zoeken op zijn leverancier.

Artikel 21 Handhaving: de Lidstaten zorgen ervoor dat passende en doeltreffende middelen beschikbaar zijn om de naleving van deze richtlijn te waarborgen.

Artikel 22 Dwingend karakter: de consument is niet gebonden aan bepalingen, die minder bescherming bieden dan de richtlijn.

Artikel 23 Bepaling Wijzigingen: van Verordening (EU) 2017/2394 en Richtlijn 2009/22/EG.

Artikel 24 Termijn voor omzetting: uiterlijk op 1 juli 2021 nemen de lidstaten de nodige maatregelen om aan deze richtlijn te voldoen en maken deze bekend. Inwerkingtreding dient te geschieden per 1 januari 2022.

Artikel 25 Evaluatie: de Commissie evalueert de richtlijn uiterlijk op 12 juni 2024.

Artikel 26 Inwerkingtreding Richtlijn: op de 20e dag na publicatie in het Publicatieblad van de Europese Unie.

Artikel 27 Adressaten: de Richtlijn adresseert de Lidstaten.

Auteur & Last edit

[MdV, 3-03-2021]