Inleiding latere vermeldingen burgerlijke stand

In Titel 4 van Boek 1 B.W. is de burgerlijke stand geregeld. In Afd. 5, Titel 4 van Boek 1 B.W. worden regels gegeven over latere vermeldingen in de registers van de burgerlijke stand.

Deze afdeling omvat 8 bepalingen (art. 1:20 B.W. tot en met art. 1:20g B.W.) (art. 1:20h B.W. is in 1995 vervallen).

Welke latere wijzigingen van inschrijvingen in de burgerlijke stand zijn er mogelijk?

Art. 1:20 B.W. geeft een opsomming van alle gegevens, waarover later een nadere of gewijzigde inschrijving in de burgerlijke stand mogelijk is. De ambtenaar van de burgerlijke stand voegt aan de onder hem berustende akten van de burgerlijke stand latere vermeldingen toe van akten van de burgerlijke stand en andere authentieke akten houdende:

• naamskeuze
• erkenning, ontkenning van het vaderschap of moederschap door de moeder
• van besluiten houdende wijziging of vaststelling van namen
• van bevestigingen van opties mede houdende vaststelling van namen en naturalisatiebesluiten mede houdende wijziging of vaststelling van namen
• alsmede van besluiten tot intrekking van zulke bevestigingen of besluiten
• van de opgave van afwijkende namen die een persoon die meer dan één nationaliteit bezit, voert in overeenstemming met het recht van het land waarvan hij mede de nationaliteit bezit
• van akten houdende beëindiging van een geregistreerd partnerschap
• van akten van omzetting van een geregistreerd partnerschap en
• van wijziging van de vermelding van het geslacht, en verder van rechterlijke uitspraken over:
  • a. last tot wijziging van de voornamen of van de geslachtsnaam, een adoptie, een herroeping van een adoptie, een vernietiging van een erkenning, een gerechtelijke vaststelling van het ouderschap,een gegrondverklaring van een ontkenning van het vaderschap of moederschap of, of een vernietiging van zulk een uitspraak;
  • b. de nietigverklaring van een huwelijk of van een geregistreerd partnerschap of de vernietiging van zulk een uitspraak tussen echtelieden of geregistreerde partners wier huwelijksakte onderscheidenlijk akte van een geregistreerd partnerschap, dan wel akte van omzetting van een geregistreerd partnerschap of huwelijk in de Nederlandse registers van de burgerlijke stand is opgenomen.

Latere vermeldingen in het geboorteregister

De in art. 1:20 B.W. bedoelde latere vermeldingen worden toegevoegd aan de geboorteakte van de betrokken persoon. Van een wijziging of vaststelling van de geslachtsnaam wordt tevens een latere vermelding toegevoegd aan de geboorteakten van de kinderen van de betrokken persoon, voor zover de wijziging of vaststelling zich tot hen uitstrekt (art. 1:20a lid 1 B.W.).

Dit uiteraard met uitzondering van de vermeldingen met betrekking tot huwelijk, geregistreerd partnerschap en de vernietiging of ontbinding daarvan. Die worden niet in het geboorteregister vermeld vanzelfsprekend. Deze worden toegevoegd aan de huwelijksakte dan wel aan de akte van registratie van een partnerschap van de betrokken persoon (art. 1:20a lid 2 B.W.).

Aanpassing wijziging achternaam door huwelijk of echtscheiding

Wanneer als gevolg van het huwelijk of van de echtscheiding een verandering intreedt in de geslachtsnaam van een persoon, wordt hiervan, voorzover zij niet in de huwelijksakte is vermeld, aan deze akte een latere vermelding toegevoegd. Tevens wordt daarvan een latere vermelding toegevoegd aan de geboorteakte van de betrokkene en de geboorte-akten van diens kinderen, voor zover hun naam eveneens verandert (art. 1:20a lid 3 B.W.).

Verwerking van latere vermeldingen door rechterlijke uitspraken in het buitenland

Van akten en uitspraken die buiten Nederland overeenkomstig de plaatselijke voorschriften door een bevoegde instantie zijn opgemaakt of gedaan en een overeenkomstige uitwerking hebben als de akten en rechterlijke uitspraken, bedoeld in art. 1:20 B.W., wordt een latere vermelding toegevoegd aan de desbetreffende in de registers van de burgerlijke stand voorkomende huwelijksakte, akte van registratie van een partnerschap, akte van omzetting van een geregistreerd partnerschap of huwelijk of geboorteakte.

Dit gebeurt in beginsel op verzoek van een belanghebbende maar, de ambtenaar van de burgerlijke stand kan dit ook ambtshalve doen.

Van een verandering van de geslachtsnaam wordt op verzoek van een belanghebbende tevens een latere vermelding gevoegd bij de geboorteakte van de kinderen van de betrokken persoon, voor zover hun naam eveneens verandert (art. 1:20b lid 1 B.W.).

De latere vermelding wordt niet opgenomen als de Nederlandse openbare orde zich hiertegen verzet. Zoals een buitenlandse huwelijken van één man met meerdere vrouwen (bigamie).

De ambtenaar BS stuurt – als van de wijziging een akte is opgemaakt – een afschrift daarvan naar de betrokken(en) (art. 1:20b lid 2 B.W.).

Alleen opname van vastgestelde feiten en informatieplicht

Art. 1:18 B.W. en art. 1:18c B.W. zijn van overeenkomstige toepassing (art. 1:20c B.W.). Dat betekent, dat de ambtenaar alleen door hem vastgestelde feiten opneemt. Hij kan ook vragen om nadere stukken ter onderbouwing, en bij gebreke van het verstrekken daarvan de inschrijving weigeren. Zie de pagina Akten van de burgerlijke stand en partijen daarbij.

Besluit Burgerlijke Stand 1994

Bij algemene maatregel van bestuur wordt geregeld al wat betreft de aan de ambtenaar over te leggen stukken, het opmaken van de latere vermeldingen en de inhoud daarvan (art. 1:20d B.W.). De betreffende regeling is het Besluit Burgerlijke stand 1994. De bepaling lijkt een beetje een doublure van art. 1:19j lid 1 B.W..

Toezending rechterlijke uitspraken aan de ambtenaar van de Burgerlijke stand

De griffier van de rechtbank die een uitspraak doet inzake echtscheiding enz. (de uitspraken bedoeld in art. 1:20 B.W.) stuurt een afschrift van de uitspraak aan de ambtenaar van de burgerlijke stand (art. 1:20e lid 1 B.W.).

Daarbij houdt de griffier de beroepstermijn aan: hij zendt dit niet eerder toe dan drie maanden na de dag van de beschikking.

Toezending naturalisatiebesluiten aan de ambtenaar van de burgerlijke stand

Van besluiten houdende wijziging of vaststelling van namen en van naturalisatiebesluiten mede houdende wijziging of vaststelling van namen zendt Onze Minister van Justitie onverwijld een afschrift aan de ambtenaar van de burgerlijke stand onder wie de akte van geboorte van de betrokken persoon berust (art. 1:20e lid 2 B.W.).

Toezending akte van erkenning aan de ambtenaar van de burgerlijke stand

De notaris die een akte van erkenning heeft opgemaakt, zendt onverwijld een afschrift of een uittreksel daarvan aan de ambtenaar van de burgerlijke stand onder wie de akte van geboorte van het kind berust (art. 1:20e lid 3 B.W.).

Latere vermelding wijziging akte naamskeuze en erkenning

De ambtenaar van de burgerlijke stand die de gegevens van een akte van naamskeuze opneemt in de akte van geboorte van het kind, zendt een afschrift van die akte aan de ambtenaar van de burgerlijke stand die de akte van naamskeuze heeft opgemaakt. Deze akte wordt bewaard totdat achttien maanden zijn verstreken na de ontvangst van dat afschrift (art. 1:20f lid 1 B.W.).

De ambtenaar van de burgerlijke stand die een latere vermelding van de naamskeuze, de erkenning toevoegt aan de akte van geboorte van het kind, zendt een afschrift van die akte en de latere vermelding aan de personen op wie de akte betrekking heeft. Hij zendt een afschrift aan de ambtenaar van de burgerlijke stand die de akte van naamskeuze, van erkenning heeft opgemaakt. Laatstgenoemde akte wordt bewaard totdat achttien maanden zijn verstreken na de ontvangst van laatstgenoemd afschrift dan wel, indien geen zodanig afschrift wordt ontvangen, totdat achttien maanden zijn verstreken na het opmaken van de akte (art. 1:20f lid 2 B.W.).

Inschrijving latere erkenning of naamswijziging minderjarige

De ambtenaar van de burgerlijke stand die aan de geboorteakte van een minderjarige een latere vermelding toevoegt, waaruit blijkt dat de minderjarige is erkend, of dat een naam van hem is gewijzigd, geeft van dit feit kennis aan de bewaarder van het in art. 1:244 B.W. bedoelde openbare register waarin rechtsfeiten omtrent die minderjarige zijn opgenomen (art. 1:20g B.W.).

Zie voor dit zgn. gezagsregister ook de pagina Registers betreffende het over minderjarigen uitgeoefende gezag.

Auteur & Last edit

[MdV, 18-02-2022; laatste bewerking 22-07-2023]