Inleiding gewijzigde Europese richtlijn consumentenkoop

De oude Richtlijn consumentenkoop is door invoering van Richtlijn inzake de koop van goederen(EU) 2019/771 d.d. 20 mei 2019 vervangen. Daarmee worden twee andere eerdere richtlijnen aangepast en de oude Richtlijn 1999/44/EG inzake consumentenkoop per 1 januari 2022 ingetrokken.

Deze gewijzigde Richtlijn consumentenkoop hangt samen met de geheel nieuwe Richtlijn digitale inhoud (EU) 2019/770 van 20 mei 2019, die een lacune opvult in de regelgeving voor overeenkomsten die betrekking hebben op de levering van digitale inhoud en diensten. Zie ook de pagina Richtlijn digitale inhoud.

Doel van deze twee richtlijnen wat betreft digitale content en digitale diensten en produkten is om consumenten beter te beschermen bij het aanschaffen daarvan. Over het wetsvoorstel tot implementatie zie het blog Wetsvoorstel digitale inhoud en wijziging consumentenkoop.

Wat wordt met de gewijzigde Richtlijn consumentenkoop beoogd?

De Preambule (1) tot en met (72) is tamelijk indrukwekkend. Voor een eerste gedachtenbepaling is met name Preambule (19) van belang. De samenhang met de nieuwe Richtlijn digitale diensten en digitale inhoud wordt uitgedrukt in Preambule (14). Die laatste formuleert deze verhouding aldus:

“De term “goederen” in de zin van deze richtlijn moet “goederen met digitale elementen” omvatten en moet derhalve ook verwijzen naar de digitale inhoud of de digitale dienst die verwerkt is in of verbonden is met deze goederen, en wel op zodanige wijze dat het ontbreken van die digitale inhoud of die digitale dienst ertoe zou leiden dat de goederen hun functies niet kunnen vervullen. Digitale inhoud die verwerkt is in of verbonden is met een goed, kan slaan op gegevens die in digitale vorm worden geproduceerd en geleverd, zoals besturingssystemen, applicaties en alle andere software. Digitale inhoud kan reeds vooraf geïnstalleerd zijn ten tijde van de sluiting van de koopovereenkomst of kan overeenkomstig die overeenkomst nadien worden geïnstalleerd. Digitale diensten die verbonden zijn met een goed, kunnen diensten omvatten die het genereren, de verwerking of de opslag van gegevens in digitale vorm of de toegang ertoe mogelijk maken, zoals “software as a service” in de “cloud computing”-omgeving, de continue levering van verkeersgegevens in een navigatiesysteem of de continue levering van individueel aangepaste trainingsplannen in het geval van een smartwatch.”

Wat omvat de Richtlijn consumentenkoop?

In vogelvlucht omvat de Richtlijn digitale inhoud het volgende. De Richtlijn bevat de volgende bepalingen. Deze worden in deze pagina (gaandeweg) nader uitgewerkt.

Artikel 1   Onderwerp en doel: koopovereenkomsten die worden gesloten tussen verkopers en consumenten, met name regels inzake de conformiteit van goederen met de overeenkomst, de remedies in geval van conformiteitsgebrek, de wijze waarop die remedies kunnen worden uitgeoefend, en inzake commerciële garanties.

Artikel 2 Definities: hier zijn 15 definities te vinden, zoals “koopovereenkomst” en “consument”.

Artikel 3   Toepassingsgebied: koopovereenkomsten tussen een consument en een verkoper, ook wat betreft nog te produceren produkten. Interessant voor de afbakening tot digitale content en diensten is lid 2:
“Deze richtlijn is niet van toepassing op overeenkomsten voor het leveren van digitale inhoud of digitale diensten. Zij is echter wel van toepassing op digitale inhoud of digitale diensten die zijn verwerkt in of onderling verbonden met goederen in de zin van artikel 2, punt 5), onder b), en die worden meegeleverd met de goederen op grond van een koopovereenkomst, ongeacht of die digitale inhoud of de digitale dienst wordt geleverd door de verkoper of een derde”.

Artikel 4   Niveau van harmonisatie: het niveau van harmonisatie is tamelijk stringent: de Lidstaten mogen geen bepalingen handhaven of invoeren die afwijken van de bepalingen in deze richtlijn, tenzij de richtlijn dit uitdrukkelijk vermeldt.

Artikel 5   Conformiteit van goederen: De verkoper levert aan de consument goederen die, naargelang het geval, voldoen aan de vereisten van de artikelen 6, 7 en 8, onverminderd artikel 9.

Artikel 6   Subjectieve conformiteitsvereisten: dit artikel geeft in (a) tot en met (d) een nadere invulling aan welke subjectieve eisen (de redelijke verwachting van de consument) de goederen moeten voldoen.

Artikel 7   Objectieve conformiteitsvereisten: hier wordt in de leden 1 tot en met 6 nader ingevuld aan welke objectieve eisen het gekochte moet voldoen, dus wat je van dergelijke produkten in het algemeen mag verwachten.

Artikel 8   Verkeerde installatie van de goederen: wanneer het gekochte produkt niet juist is geïnstalleerd, geeft de richtlijn hiervoor regels voor wiens verantwoording dit komt.

Artikel 9  Rechten van derden: deze bepaling gaat in op de situatie dat het gebruik van het gekochte wordt gehinderd door de rechten van derden, zoals IE-rechten.

Artikel 10 Aansprakelijkheid van de verkoper: geeft invulling aan de gevolgen voor de handelaar van non-conformiteit.

Artikel 11 Bewijslast: de bewijslast wordt bij de verkoper gelegd. Een gebrek dat binnen een jaar aan de dag treedt wordt geacht al te hebben bestaan.

Artikel 12 Kennisgevingsverplichting: de Lidstaten kunnen regels geven voor de klachtplicht van de consument.

Artikel 13 Remedies in geval van conformiteitsgebrek: lid 1 bepaalt, dat in geval van een conformiteitsgebrek de consument het recht heeft de goederen in conformiteit met de overeenkomst te laten brengen, een evenredige prijsvermindering te krijgen, of de overeenkomst te ontbinden overeenkomstig de in dit artikel bepaalde voorwaarden.

Artikel 14 Herstelling of vervanging: deze bepaling voorziet in een regeling voor herstel en vervanging.

Artikel 15 Prijsvermindering: dit artikel luidt: “De prijsvermindering moet evenredig zijn aan het verschil tussen de waarde van de door de consument ontvangen goederen en de waarde die de goederen zouden hebben gehad indien deze conform de overeenkomst waren geweest.”

Artikel 16 Ontbinding van de koopovereenkomst: lid 1 luidt: “De consument oefent het recht op ontbinding van de koopovereenkomst uit door middel van een verklaring aan de verkoper waarin het besluit tot beëindiging van de koopovereenkomst tot uitdrukking komt.” Het artikel geeft een verdere uitwerking van ontbinding.

Artikel 17 Commerciële garanties: deze bepaling geeft een invulling van garanties.

Artikel 18 Recht op verhaal: de handelaar die door de consument wordt aangesproken kan verhaal zoeken op zijn leverancier.

Artikel 19 Handhaving: de Lidstaten zorgen ervoor dat passende en doeltreffende middelen beschikbaar zijn om de naleving van deze richtlijn te waarborgen.

Artikel 20 Informatie voor consumenten: dit artikel luidt “De lidstaten nemen de passende maatregelen om informatie over de rechten van consumenten overeenkomstig deze richtlijn, en over hoe deze rechten kunnen worden afgedwongen, aan de consument ter beschikking worden gesteld.”

Artikel 21 Dwingend karakter: de consument is niet gebonden aan bepalingen, die minder bescherming bieden dan de richtlijn.

Artikel 22 Bepaling Wijzigingen: van Verordening (EU) 2017/2394 en Richtlijn 2009/22/EG.

Artikel 23 Intrekking: Richtlijn 1999/44/EG wordt per 1 januari 2022 ingetrokken.

Artikel 24 Termijn voor omzetting: uiterlijk op 1 juli 2021 nemen de lidstaten de nodige maatregelen om aan deze richtlijn te voldoen en maken deze bekend. Inwerkingtreding dient te geschieden per 1 januari 2022.

Artikel 25 Evaluatie: de Commissie evalueert de richtlijn uiterlijk op 12 juni 2024.

Artikel 26 Inwerkingtreding Richtlijn: op de 20e dag na publicatie in het Publicatieblad van de Europese Unie. Artikel 22 (de wijziging van de eerdere Richtlijn en Verordening) zal echter van toepassing zijn met ingang van 1 januari 2022.

Artikel 27 Adressaten: de Richtlijn adresseert de Lidstaten.

Auteur & Last edit

[MdV, 3-03-2021]