Inleiding rechten uit verzekeringsovereenkomsten appartementen

In Afd. 3, Titel 9, Boek 5 B.W. is een regeling gegeven voor de vertegenwoordiging van de appartementseigenaren met betrekking tot de verzekeringsovereenkomst ten behoeve van de appartementen. De Afdeling omvat slechts twee – niettemin niet onbelangrijke – bepalingen (art. 5:136 B.W. en art. 5:138 B.W.). Art. 137 heeft de wetgever maar overgeslagen.

In de conclusie van de P-G 29 januari 2016 (geschil appartementseigenaren branduitkering) gaat de P-G in overwegingen 2.4 e.v. in op de stelling van de eisers, dat de uitkering van de verzekering uit hoofde van de brandverzekeringspolis op grond van art. 3:167 B.W. tot een gemeenschap is gaan behoren. De P-G legt uit, dat dit niet juist is.

Daarvoor noemt de P-G een aantal redenen. Als eerste dat de uitkering op een bankrekening is voldaan, en dit daarom al niet kan worden gezien als een “goed”, dat in plaats van het door brand (deels) verloren gegane appartementsgebouw beschouwd kan worden.

Maar bovendien zijn de bepalingen van Titel 7, Boek 3 B.W. (zie de pagina Algemene bepalingen gemeenschap) niet van toepassing op gebonden gemeenschappen, zoals de bijzondere gemeenschap van appartementseigenaars of zo men wil appartementengemeenschap. Die wordt geregeerd door Titel 9, Boek 5 B.W.. De uiteenzetting van de rol van de Vereniging van Eigenaren – die slechts beheersbevoegdheid heeft – in verhouding tot de appartementseigenaren en de gemeenschap waarin zij deelnemen, is zeer verhelderend. Deze twee moeten goed van elkaar worden onderscheiden: de VvE is niet de gemeenschap van appartementseigenaren, zij is slechts de beheerder die krachtens de wet bevoegd is voor deze gebonden gemeenschap op te treden en het beheer te voeren.

Vertegenwoordiging en beheer uitkeringen

Het beheer van de verzekeringspenningen die worden uitgekeerd, en de vertegenwoordiging tegenover de verzekeraar worden verzorgd door degeen, die krachtens het reglement de verzekering dient af te sluiten (art. 5:136 lid 1 B.W.). Met reglement wordt bedoeld het wettelijk vereiste reglement, dat wordt opgesteld bij het vestigen van het appartementsrecht (art. 5:111 aanhef en lid 4 B.W.).

Herstel schade

Zodra tot herstel wordt besloten, moeten de verzekeringspenningen daarvoor worden aangewend (art. 5:136 lid 2 B.W). Daarbij moet de verhouding van de waarde van de appartementsrechten na herstel gelijk zijn aan de situatie daarvoor. Daarbij mag geen rekening gehouden worden met aanpassingen door een appartementseigenaar aan diens appartement, wanneer die niet “tijdig” (aangenomen mag worden dat dit betekent: voorafgaand aan de schade) aan de VvE zijn meegedeeld.

Herstel van schade aan de voor eigen gebruik bestemde delen gebeurt zoveel mogelijk volgens de aanwijzingen van de appartementseigenaar (lid 3).

Uitkering van de schadepenningen

Alleen in de in art. 5:136 lid 4 B.W genoemde gevallen kan ervoor worden gekozen de schadepenningen aan de appartementseigenaren uit te keren.

Hof Den Haag 23 september 2014 – geschil over verdeling schadepenningen na brand.

Afwijking (alleen) in het reglement

Van het bepaalde in dit artikel mag in het reglement worden afgeweken, aldus art. 5:136 lid 5 B.W..

Bevoegde rechter bij geschillen

Van geschillen over de besteding van de verzekeringspenningen beslist de Kantonrechter, op grond van een daartoe in te dienen verzoek (art. 5:137 B.W.). Daarmee is dit dus een specifieke “aardzaak” en is de procesgang een verzoekschriftprocedure. Dat blijkt ook uit de bepaling over de – korte – beroepstermijn: een maand na de eindbeschikking van de Kantonrechter. Zie ook de pagina Kantonzaken.

Auteur & Last edit

[MdV, 15-08-2018; laatste bewerking 10-12-2023]