Procedures gefailleerde (Par. 1, Titel 2, Boek 1 Fw.)

Inleiding procedures tegen de gefailleerde

Crediteuren kunnen als gevolg van het faillissement geen procedures meer instellen tegen de gefailleerde. Zij zijn aangewezen op indiening van hun vordering bij de curator (art. 26 Fw.).

Het kan echter zijn, dat er al een procedure aanhangig is. Dit is (soms ook voor curatoren) een ingewikkelde situatie.

De wettelijke regels (art. 25 t/m 29 Fw.)

Art. 25 tot en met 29 Fw. geven een regeling voor lopende procedures en nog tegen of door de failliet in te stellen procedures. De curator vertegenwoordigt vanaf het faillissement de boedel (het vermogen van de failliet). Alle procedures worden vanaf dat moment dus tegen of door hem namens de boedel gevoerd (art. 25 Fw.).

Bij lopende procedures tegen een partij, die failliet verklaard wordt, moet worden onderscheiden in twee situaties

Procedures ingesteld door de gefailleerde

Voor procedures, die door de failliet als eisende partij gevoerd worden als het faillissement wordt uitgesproken geldt art. 27 Fw.. De procedure wordt geschorst om de curator gelegenheid te geven zich in de plaats van de failliet te stellen.

Procedures tegen de gefailleerde

Is de vordering ingesteld tegen de gefailleerde, dan geldt art. 29 Fw..Dat betekent dat de procedure automatisch wordt opgeschort tot aan de verificatievergadering (die er echter vaak nooit meer van komt). Is de procedure ingesteld door de gefailleerde, dan moet de curator beslissen of hij de procedure over wil nemen of niet (art. 27 Fw.).

Dit geldt echter alleen voor procedures die strekken tot voldoening van een “op geld waardeerbare vordering”. Die vorderingen moeten immers ter verificatie worden ingediend bij de curator. De curator kan echter wel vrijwillig (met instemming van de rechter-commissaris) besluiten zo’n procedure toch over te nemen.

Vorderingen over en weer

Met name wanneer er sprake is van vorderingen over en weer (conventie en reconventie) kan er een vervelende spagaat ontstaan voor de wederpartij van de failliet. Hij kan niet doorprocederen, maar de curator wel. Voor een nadere uiteenzetting van de problematiek en jurisprudentie inzake lopende procedures zie het blog van mrmdevries hierover.

Vordering anders dan strekkend tot verkrijgen van een betaling

Het kan ook zijn, dat de procedure (of een of meer vorderingen) niet als doel hebben het verkrijgen van betaling uit de boedel. Over die vorderingen kan wel verder geprocedeerd worden. Ook kunnen procedures die van geheel andere aard zijn – bvb. een echtscheiding – wel worden voortgezet. Het faillissement raakt immers uitsluitend de vermogensrechtelijke relaties van de gefailleerde.

Procedure is “in staat van vonnis wijzen”

Als de procedure in staat van wijzen is, dan kan de rechter vonnis wijzen (art. 33 Fw.). Daarna zijn de regels van art. 27 en art. 29 Fw. weer van toepassing.